قسم به شب چون همه چیز را می پوشاند (1) | وَاللَّيلِ إِذا يَغشىٰ | 92:1 |
و قسم به روز، زمانی که پرده از روی خود بر میدارد (2) | وَالنَّهارِ إِذا تَجَلّىٰ | 92:2 |
و قسم به آنچه خالق عالم از نر و ماده آفرید(همانطور که قبلا هم گفته شد، قسم یعنی استدلال و استشهاد) (3) | وَما خَلَقَ الذَّكَرَ وَالأُنثىٰ | 92:3 |
اینها بهترین گواه هستند که کوشش های شما نیز باید گوناگون باشد (باید دانست که تمام پیغمبران الله معلّمانی برای بشر بوده اند که مردم را جز به قوانینِ طبیعی، یعنی آنچه را الله در طبیعت خواسته، نمی خواندند و از همین طریق بوده که آنان و پیروانِ حقیقی ایشان با خرافات و موهوماتِ مذهبی مردم مبارزه میکردند و همین است بهترین راه، برای تحریکِ افکارِ مردم و ترقی جامعه بشری و توجه دادنِ دانایان به این که، جهان یک تشکیلاتِ خود بخودِ بیهوده نیست، بلکه یک پر قدرتِ با حکمتی، فرمانروای آن است و به طریقی قانونی و برای هدفی عالی میباشد) (4) | إِنَّ سَعيَكُم لَشَتّىٰ | 92:4 |
نتیجه این اختلاف اینست که، هر کس به محتاجان برای بهبود اجتماعِ خود ببخشد و از نتایجِ اعمال بد بترسد (5) | فَأَمّا مَن أَعطىٰ وَاتَّقىٰ | 92:5 |
و آن زندگی نیکوتر را تصدیق کند (شرح آن زندگی نیکوتر در پیغامهای الله است نه آنچه از طریقِ روایات و نقلِ قول ها به الله و پیغمبرش بسته اند) (6) | وَصَدَّقَ بِالحُسنىٰ | 92:6 |
کم کم، سختی های او را برای رسیدن به آن آسانی، از بین میبریم (زندگی آسوده ی پس از مرگ و هم آسایشِ خیالی که در آخر های زندگی برای اینگونه اشخاص پیش خواهد آمد) (7) | فَسَنُيَسِّرُهُ لِليُسرىٰ | 92:7 |
ولی کسی که به دیگران بخل کرد (به محتاج نخواست که کمک شود) و خود را از الله بی نیاز دانست (از هر راه نامشروعی ثروت جمع کرد) (8) | وَأَمّا مَن بَخِلَ وَاستَغنىٰ | 92:8 |
و آن زندگی نیکوترِ بهشت را انکار نمود (9) | وَكَذَّبَ بِالحُسنىٰ | 92:9 |
با تمام آسانی های ابتدائی، او را کم کم برای آن دشواری، آماده اش می کنیم (دشواری پس از مرگ که مقدمه ی آنرا هم در اواخرِ زندگی خود خواهد دید و اینکار را قوانینِ طبیعی خدا، خود بخود انجام میدهد) (10) | فَسَنُيَسِّرُهُ لِلعُسرىٰ | 92:10 |
و هنگامیکه دچارِ سقوط شد، مال او، از او رفعِ احتياج نخواهد کرد (11) | وَما يُغني عَنهُ مالُهُ إِذا تَرَدّىٰ | 92:11 |
بر ما واجب بوده و هست که چنین آینده ای را گوشزد نمائیم (چون مربوط به پس از مرگ است، جز از طریقِ خالقِ جهان هیچکس نمیتواند از آن خبری آورد) (12) | إِنَّ عَلَينا لَلهُدىٰ | 92:12 |
و بدانید که هم این آینده و هم گذشته ها، همه برای خودِ ماست (خلقت برای هدفهائی است که خالقِ عالم در آن، درنظر گرفته که همیشه مانند زنجير، لازم و ملزومِ هم میباشند و خوشبخت کسی است که در این زنجیره جائی برای خوشبختی آینده ی خود بر طبقِ پیغامهای الله باز نماید) (13) | وَإِنَّ لَنا لَلآخِرَةَ وَالأولىٰ | 92:13 |
پس وظیفه ی من بود که شما را از آتشی پر زبانه بترسانم (چون خالق عالم در همه جاست و همه چیز را شامل می گردد و به ظاهر دست های زیادی از الله در کارِ خلقت اندر کار است، از این لحاظ او در آیاتِ قبل خود را به «ما» که جمعِ متکلم است، معرفی میکند و از لحاظِ اینکه تمام این دست های قدرت بهم متصلند و یک واحدِ متصلِ جهانی میباشد، در این آیه خودش را «من» معرفی کرده و چنانکه در سه آیه ی آخر این سوره خواهید دید، خود را بصورتِ «او» که غایب و دور می باشد، معرفی میکند و ارتباط تمامِ اجزاء خلقت با مرکز آن، بوسیله دستهای قدرت نمای کوچکتری است که همه و همه با هم یک واحدِ متصل «وحدتِ وجودِ حقیقی» را تشکیل میدهند و در عین حال همه، مخلوقِ آن قدرت مرکزی میباشند) (14) | فَأَنذَرتُكُم نارًا تَلَظّىٰ | 92:14 |
در آن نسوزد، جز آن بدبخت تری (15) | لا يَصلاها إِلَّا الأَشقَى | 92:15 |
که این اعلام خطر را تکذیب نمود و بدان پشت کرد (16) | الَّذي كَذَّبَ وَتَوَلّىٰ | 92:16 |
و از آن آتش، پرهیزکارتر را دور خواهند داشت (17) | وَسَيُجَنَّبُهَا الأَتقَى | 92:17 |
آن که برای پاک کردنِ خود، به بخششِ مال، در راهِ بهبودِ اجتماع، پرداخت (18) | الَّذي يُؤتي مالَهُ يَتَزَكّىٰ | 92:18 |
و هیچ کس که نعمتی نزد اوست، پاداشی خوب نخواهد گرفت (یعنی هیچ صاحب ثروتی که قانون الله به او نعمتی داده، در آخرت پاداشی نخواهد گرفت) (19) | وَما لِأَحَدٍ عِندَهُ مِن نِعمَةٍ تُجزىٰ | 92:19 |
مگر آنکه جویای بدست آوردنِ توجه ی پروردگارِ بس برتر خود میباشد (چه در بدست آوردن ثروت و نعمت و چه در خرج کردن آن در بهبود اجتماع) (20) | إِلَّا ابتِغاءَ وَجهِ رَبِّهِ الأَعلىٰ | 92:20 |
و چنین کسی در آینده خوشنود خواهد شد (21) | وَلَسَوفَ يَرضىٰ | 92:21 |