28 بروج

1   وَ السَّمَاء ذَاتِ الْبُرُوجِ

4   قُتِلَ أَصْحَابُ الْأُخْدُودِ

جز از آن رو كه ايمان آوردند به خداى عزّتمند ستوده

إِلَّا أَن يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ

و خدا است بر همه چيز گواه

وَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

10   إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ

مردان و زنان مؤمن را

سپس توبه نكردند

ايشان را است عذاب دوزخ

و ايشان را است عذاب سوزان

الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ

ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا

فَلَهُمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ

وَ لَهُمْ عَذَابُ الْحَرِيقِ

ايشان را است باغهايى كه روان است زير آنها جويها

اين است رستگارى بزرگ

لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ

ذَلِكَ الْفَوْزُ الْكَبِيرُ

17   هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ

22   فِي لَوْحٍ مَّحْفُوظٍ

تبصره ۱: آن قلعه های محکم که در آسمان است سيارات جلو و عقب زننده و پنهان شونده ایست که در سوره تکویر شرح داده شده، در سوره هفتم که تفسیر شد. و منفجر شدنِ آنها قبل از انفجارِ زمین، علامتی است برای نزدیک شدنِ انفجار زمین و قیامت و آنها را که شش سیاره ی ماه دار ِمنظومه شمسی می باشند که از زمین دورتر از خورشید قرار گرفته اند و طبق آیاتی از قرآن، دارای نفوسِ شبه بشرند. حتما بزودی دانشمندان بوجود آنها پی خواهند برد و کشف زندگی در آنها ثابت خواهد کرد، که قرآن كلام الله است و قیامت و آخرت حتمی است و علت اینکه در این سوره نام آنها قلعه های محکم یا بعبارت خود قرآن، برجها خوانده شده برای اینست که بدانیم، مانند برجها مردمی در آن زندگی میکنند که هم خود قوی هستند که از خارج به آنها تجاوز نشود و هم خانه و مکان آنها حصار و مشکلاتی دارد که دیگران بواسطه آن نمی توانند آنها را تسخیر نمایند.

تبصره ۲: آن گواه دهنده مهم، همان کتاب رقيق منتشری است در جهان که در آیه آخر این سوره بنام لوح محفوظ خوانده شده که امروزه دانشمندان با وسائل علمی کشف کرده اند که محل ثبت امواج مختلفی است که از اشیاء و اعمال آنها بر میخیزد و هم آن جنبنده ای که در آیه ۸۲ از سوره نمل است و هم سایر گواهان دنیا.

تبصره ۳: از متن آیات سوره بالا چنین بنظر میرسد که در سالهای اول پیغمبری، پیغمبر اسلام ،بت پرستان مکه بعضی از مسلمانان را به عذابهای گوناگون دچار می کردند، آری آنان مردم قبیله دار را از ترس قبیله شان کمتر و آنکه قبیله ای نداشت را بیشتر آزار میرساندند. مثلا روزی عقبه نامی از پشت، عبای پیغمبر را بگردن آنحضرت پیچید و ابوبکر مانع شد. طرفدارانِ عقبه ابوبکر را مضروب و مجروح کردند بعد از آن عده ای از قبیله ابوبکر بر ضاربان او حمله بردند. روزی ابوبکر دید، بلال حبشی را اربابش به جرم اینکه مسلمان شده در ریگ های بیابان خوابانده است، تا از داغی ریگ ها مجبور شود به اسلام بد بگوید، بلال پا فشاری نشان میداد، ابو بکر بلال را نجات داد و بجای او غلامی از خود را بخشید و بلال را نیز آزاد کرد و او جزو خدمه پیغمبر شد. ابوبکر غیر از بلال چهار غلام و کنیز دیگر را که بجرم مسلمانی اذیت می دیدند، خریده و آزاد کرده است. عمار یاسر و پدر و مادر او نیز با دو نفر دیگر از مسلمان شدگان عذابها دیده اند، آندو یکی صهیب نام داشت و دیگری خباب و پدر و مادر عمّار را که سخت پا فشار بودند، بطرز فجیعی کشتند. شاید اول این سوره نیز درباره سوزاندن بعضی مسلمانان باشد، ولی مفسران گویند، مردم نجران بودند که عده ای از مؤمنان به دین حقیقی حضرت عیسی را قبلا در زمان حکومت بت پرستانه ذونواس آخرین پادشاه از سلسله تبایعه یمن و حيره، در گودالی از آتش سوزاندند.