| ای مردم از پروردگار خود بترسید و بدانید زلزله زمان آخر دنیا، چیز بس بزرگی است (تمام زمین را به شدت فرا میگیرد) (1) | يا أَيُّهَا النّاسُ اتَّقوا رَبَّكُم ۚ إِنَّ زَلزَلَةَ السّاعَةِ شَيءٌ عَظيمٌ | 22:1 |
| زمانی که آنرا ببینید، هر زن شیر دهنده از شدت آن، بچه شیری خود را فراموش میکند و هر زن بارداری سقط میکند و تمام مردم را مست خواهی دید، نه مستِ شراب، بلکه عذاب الله شديد است (این زلزله سخت را که زندگانِ آن زمان را سخت دچارِ خطرِ مرگ میکند، هم ارواحِ مردگانی که در عالم برزخ و اطراف زمین هستند، می بینند و هم ارواحی که در بهشت هستند و آنان آنچه را از پیش، پیغمبران خبر داده بودند، مشاهده میکنند) (2) | يَومَ تَرَونَها تَذهَلُ كُلُّ مُرضِعَةٍ عَمّا أَرضَعَت وَتَضَعُ كُلُّ ذاتِ حَملٍ حَملَها وَتَرَى النّاسَ سُكارىٰ وَما هُم بِسُكارىٰ وَلٰكِنَّ عَذابَ اللَّهِ شَديدٌ | 22:2 |
| بعضی از مردم کسانی هستند که در موضوعات مربوط به الله، از غیر راه دانش به گفتگو میپردازند و پیروی از هر شیطنت کار متجاوزی میکنند (3) | وَمِنَ النّاسِ مَن يُجادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيرِ عِلمٍ وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيطانٍ مَريدٍ | 22:3 |
| بر او واجب شده که هر کس او را دوست گرفت، گمراهش نماید و بسوی آن عذاب سوزان بکشاندش (از این آیه پیداست هر چه خارج دانش باشد، پیروی از آن پیروی از چیزیست که باعثِ فریب و تجاوز میشود و اینها چون همه از روحی مغرور و سرکش، سرچشمه گرفته اند، که در ابتدا از جنس ضد ماده بوده و انسان اول را به هوس و فساد کشاند، تمام اینها رشته ها یا بعبارت دیگر فرزندان یا لشگریان آن شیطنت کار اولیه هستند) (4) | كُتِبَ عَلَيهِ أَنَّهُ مَن تَوَلّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهديهِ إِلىٰ عَذابِ السَّعيرِ | 22:4 |
| ای مردم، اگر از زنده شدنِ دوباره ایکه پیغمبران گفته اند، در شک بوده اید، بدانید که آنرا ما مقرر کرده ایم، همانطور که شما را از خاکی مخصوص آفریدیم و از پسِ خاک شما را از نطفه ای (خاکِ مخصوص روی قواعدی بوسیله الله تبدیل به حیوان یک سلولی شد، همانطور که خاکهائی از طریق غذا تبدیل به نطفه ای میشود که عيناً مانند حیوانی یک سلولی است) و از پسِ آن شما را علقه ای آفریدیم (علقه یعنی حالت بعد از چسبیدنِ نطفه مرد و زن به هم که بواسطه علاقه مخصوص که نسبت به هم دارند، یکی به دیگری میچسبد و از این هر دو، یک سلولِ قابلِ چند سلولی شدن بوجود می آید) سپس شما را از مضغه ای ساخته شده و ساخته نشده ( مضغه حالتی است شبيه به لقمه غذا که جویده شده باشد و دانه دانه است و اشاره به حالتی است که در علم جنین شناسیِ جدید آنرا، مورولا يا شبيه به توت فرنگی، معرفی کرده اند، که قسمتی از آن ساخته شده است برای درست شدن بچه و قسمت دیگرش بچه نمی شود، بلکه جفت میشود تا از خون مادر تغذیه نماید) و اینکارها را برای این کرده ایم که بر شما سیر تکاملی که در خارج بوده و نمونه اش در مراحلِ مختلفِ فوق در رحم انجام میشود، واضح گردانیم (تا از سیر تکامل خود از خاک و حيوان یک سلولی تا پیدایش انسان متوجه شوید خلقت بر اساس مرگ و زندگی های مختلف و دوباره است و از زندگی دوباره از پس مرگ خود که برای تکامل بالاتریست تعجب نکنید) آری ما در رحم ها، هر چه بخواهیم قرار میدهیم تا زمان معین (روی حساب دقیق و قانون و زمان معین یا دختر و یا پسر بوجود می آید و یا ناقص الخلقه) سپس شما را بصورت کودکی از رحمِ مادر بیرون می آوریم و از پس آن مسیری را طی میکنید تا به رشد بدنی و فکری خود میرسید و بعضی از شما در این میان کارش تمام میشود (میمیرد) و برخی از شما بسوی پست ترین مرحله زندگی بر گردانده میشود (به نادانی زمان کودکی برگردانده میشود) تا به حدی که چیزی نداند، با اینکه قبلا میدانست (در تمام این مراحل سلولهای زنده ی قبل میمیرند تا سلولهای زنده جدیدی بوجود آیند و علت نادان شدنِ شخصِ پیر از آنروست که وسائل نشان دادن علمش میمیرد، همانطور که در مریض وسائل دانش او ضعیف و ناتوان می گردد و چون بهبودی یافت، وسائل دانشش بهبودی مییابد و لذا مانند سابق آنچه را میدانسته، میداند و چون دانش ها روی روح است، پس از مرگ آنچه را کرده بود، خواهد دانست) و زمین را خشک و بی گیاه می بینی (مرده می بینی) پس وقتی بر آن، آن آب را می بارانیم به جنبش در آید و بالا آید و از هر نوع گیاه خوش نمائی میروید (5) | يا أَيُّهَا النّاسُ إِن كُنتُم في رَيبٍ مِنَ البَعثِ فَإِنّا خَلَقناكُم مِن تُرابٍ ثُمَّ مِن نُطفَةٍ ثُمَّ مِن عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُضغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَغَيرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُم ۚ وَنُقِرُّ فِي الأَرحامِ ما نَشاءُ إِلىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخرِجُكُم طِفلًا ثُمَّ لِتَبلُغوا أَشُدَّكُم ۖ وَمِنكُم مَن يُتَوَفّىٰ وَمِنكُم مَن يُرَدُّ إِلىٰ أَرذَلِ العُمُرِ لِكَيلا يَعلَمَ مِن بَعدِ عِلمٍ شَيئًا ۚ وَتَرَى الأَرضَ هامِدَةً فَإِذا أَنزَلنا عَلَيهَا الماءَ اهتَزَّت وَرَبَت وَأَنبَتَت مِن كُلِّ زَوجٍ بَهيجٍ | 22:5 |
| اینها همه دلیل بر آنست که آن یگانه سزاوار اینگونه کارها الله است و او به یقین انسانهای مرده را هم زنده خواهد کرد و او بر هر چیزی تواناست (6) | ذٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الحَقُّ وَأَنَّهُ يُحيِي المَوتىٰ وَأَنَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ | 22:6 |
| و آن زمان معروفِ پیغمبران (که برای دوباره زنده شدن و پاداش اعمال دیدن گفته اند) آمدنی است و در آن شکی نیست و بی شک الله آن کسانی را که در آن قبرها هستند، دوباره زنده خواهد نمود (مقصود کسانی هستند که در قبر فضائی در عالم برزخ میباشند، قبری که قبر روح انسانهاست که یک دهانه اش در کره زمین است و دهانه دیگرش در زمین آخرت نمودار میشود و پس از زنده شدن از زمین آخرت بیرون می آیند و مانند ملخهائی منتشر شده و در پیشگاه الله برای داوری حاضر میشوند) (7) | وَأَنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيبَ فيها وَأَنَّ اللَّهَ يَبعَثُ مَن فِي القُبورِ | 22:7 |
| آری بعضی از مردم کسانی هستند که در موضوعاتِ مربوط به الله، از راهی غیر دانشِ مسلّم و غير استدلالی صحیح و غیر کتابی روشن، گفت و شنود میکنند (در چند آیه بالا راه حقیقت گوئی و حقیقت جوئی، راهی معرفی شده که بر اساس دانش حقیقی باشد و چون لازم بود، این دانش حقیقی حدودش تعیین شود در اینجا محدود به سه راه شد، یکی بدیهیات و تجربیات روشن که بنام علوم اولیه معروف است، و دوم علمی که یقین به آن از طریق استدلال و راههای مربوط به آن بدست آید و از گمان و خیال به دور باشد، و سوم کتابی که مطالب آن صد در صد درست و از طریق دو راه قبل بدست آمده باشد. در نزد دینداران حقیقی، متنِ کتاب الله این صفت را دارد و در نزد دانشمندان غیر دینی کتابهای اثبات شده علمی این صفت را دارند و در نزد دو طرف دعوا در هر موضوعی، آنچه مورد قبول هر دو طرف باشد، برای آنها این خاصیت را دارد و ملاحظه میکنید که این توضیح معجزه آسای قرآن که هنوز دانشمندان جامعه شناس، اینطور جامع، آنرا معرفی نکرده اند، هم حدود علم را تعیین میکند، و هم عالم حقیقی را به آسانی معرفی مینماید) (8) | وَمِنَ النّاسِ مَن يُجادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيرِ عِلمٍ وَلا هُدًى وَلا كِتابٍ مُنيرٍ | 22:8 |
| آنان که از این سه راه رو گردانند، برای گمراه کردن از راه الله است، برای چنین کسانی در دنیا رسوائی و پستی است و ما در روز قیامت آن عذاب سوزان را به اینگونه اشخاص میچشانیم (9) | ثانِيَ عِطفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبيلِ اللَّهِ ۖ لَهُ فِي الدُّنيا خِزيٌ ۖ وَنُذيقُهُ يَومَ القِيامَةِ عَذابَ الحَريقِ | 22:9 |
| و میگوئیم اینها بواسطه چیزیست که دو دست خودت از پیش کرده و الله به بندگانش هیچ ستمکار نیست (خوب در این جملات دقت نمائید تا متوجه شوید، آنانکه عِلم شان روی حفظ روایات و نقل قولهای غیر اثبات شده منسوب به این و آن است در نزد الله نه عالم محسوب میشوند و نه نجات یافته و بلکه در آخرت دچار عذاب دوزخ میگردند و در دنیا نیز می بینید که معروفند به قشرهای دارای افکار پوسیده و تعصب آمیزِ موهوم و جمعیت های طرفداران اینگونه عالم نماها، جمعیت های عقب افتاده اجتماعی هستند. آیا این تعلیمات عالی دینی که میتوانند بهترین اجتماع تربیت شده و پیشرفته را بوجود آورد نباید مورد توجه دستگاههای آموزش و علوم انسانی و تربیتی جامعه مسلمان قرار گیرد و حتی آیا نباید بوسیله دانشمندان با نفوذ مسلمانان در مجامع علمی و تربیتی بین المللی مطرح شود؟ افسوس که مسلمانان را در خواب نگهداشته و نمی گذارند از تعلیمات قرآن پیروی کنند و تربیت بر پایه تعلیمات ناقصِ غربيان پایه گذاری شده و از آنان تقلید میکنند، تا آنطور که باید نتوانند قدم های سریعی در پیشرفت های اجتماعی بردارند) (10) | ذٰلِكَ بِما قَدَّمَت يَداكَ وَأَنَّ اللَّهَ لَيسَ بِظَلّامٍ لِلعَبيدِ | 22:10 |
| و پاره ای از مردم کسانی هستند که از چنین خدای تربیت کننده ای، یک طرفه اطاعت بنده وار میکنند، پس هر زمان در راه الله به ایشان خوبی برسد، بدان تسلیم میشوند ولی اگر در این راه دچار آزمایشی شدند، روی خود را از آن برمی گردانند، اینان نیز هم در دنیا ضرر خواهند دید و هم در آخرت و آن ضرر اجتماعی حقیقی و روشن همین میباشد (آنانکه از یک جهت به دین اسلام ایمان می آورند، توقع دارند ضرری در راه ایمان خود نبینند و اگر زحمتی بینند از کمک الله مایوس میشوند، همانطور که بعضی مسلمان شدگان در زمان نزول این سوره از فشار کافران ناراحت شده بودند و حاضر به صبر و جهاد برای رسیدن به پیروزیهای آینده نبودند) (11) | وَمِنَ النّاسِ مَن يَعبُدُ اللَّهَ عَلىٰ حَرفٍ ۖ فَإِن أَصابَهُ خَيرٌ اطمَأَنَّ بِهِ ۖ وَإِن أَصابَتهُ فِتنَةٌ انقَلَبَ عَلىٰ وَجهِهِ خَسِرَ الدُّنيا وَالآخِرَةَ ۚ ذٰلِكَ هُوَ الخُسرانُ المُبينُ | 22:11 |
| اینگونه اشخاص به خیالِ دوری از ضرر و رسیدن به نفعی، غیر از الله، چیزهائی را میخوانند که نه ضرری، مخالفتِ آنها برای اینان دارد و نه موافقت شان، سودی میدهد، آن گمراهی بس دور همين است (12) | يَدعو مِن دونِ اللَّهِ ما لا يَضُرُّهُ وَما لا يَنفَعُهُ ۚ ذٰلِكَ هُوَ الضَّلالُ البَعيدُ | 22:12 |
| اینان کسانی را میخوانند که حتی ضررشان از نفعشان نزدیکتر است، چه بد رئیس و چه بد رفیقی برای خود میگیرند (ملاحظه میکنید که اینان با اینکه ممکن است با بت پرستانِ موهوم پرست مخالف باشند، امّا خودشان بطرز دیگری مانند بت پرستان به امیدِ منفعت هائی خیالی، گمراه کنندگانِ با نفوذ را تقویت میکنند) (13) | يَدعو لَمَن ضَرُّهُ أَقرَبُ مِن نَفعِهِ ۚ لَبِئسَ المَولىٰ وَلَبِئسَ العَشيرُ | 22:13 |
| به یقین الله کسانی که ایمان به این تعلیمات آوردند و کارهای خوب این تعلیمات را کردند، در باغهائی داخل خواهد نمود که از زیر آنها جویبارها روان میباشد و الله هر چه را بخواهد، حتما انجام میدهد (14) | إِنَّ اللَّهَ يُدخِلُ الَّذينَ آمَنوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ جَنّاتٍ تَجري مِن تَحتِهَا الأَنهارُ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَفعَلُ ما يُريدُ | 22:14 |
| کسی که تصور کرده است الله او را در دنیا و آخرت یاری نخواهد کرد، لازم است ریسمانی از گردن خود به بالای خود بکشاند و از پس آن خود را از زمین قطع نماید تا خفه شود، آنوقت ببیند، آیا این حیله او خشم او را از بین میبرد (این آیه درباره کسانی است که در اثر نزدیک بینی، در عین اینکه تمایل به اسلام دارند، فکر میکنند حال که يقين به پیروزی مسلمین ندارند، شاید بهتر باشد که از عقاید بت پرستان بطور ظاهری طرفداری نمایند و چون اینان از هر دو طرف ضرر خواهند دید، بهتر است خود کشی کنند) (15) | مَن كانَ يَظُنُّ أَن لَن يَنصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنيا وَالآخِرَةِ فَليَمدُد بِسَبَبٍ إِلَى السَّماءِ ثُمَّ ليَقطَع فَليَنظُر هَل يُذهِبَنَّ كَيدُهُ ما يَغيظُ | 22:15 |
| و ما قرآن را با اینگونه مطالب آموزنده است که بصورت آیاتی روشن فرو می فرستیم و الله کسی را هدایت میکند که روی قوانینش میخواهد (هر کس روی لیاقت و کوشش و فکری که دارد از قوانین الله برای دنیا و آخرت بهره میبرد) (16) | وَكَذٰلِكَ أَنزَلناهُ آياتٍ بَيِّناتٍ وَأَنَّ اللَّهَ يَهدي مَن يُريدُ | 22:16 |
| هر کس مؤمن به قرآن باشد و یا یهودی و یا صابئی و یا نصارا (صابئی در زمان پیغمبر اسلام کسانی بودند که پیغمبر و کتابی را پایه دین خود قرار نداده بودند، بلکه ماه و خورشید و ستارگان را در زندگی خود مؤثر و صاحب اختیار و خدایان خود میپنداشتند و تعدادی از مردم اطراف مدینه و شام و بین النهرین اینگونه عقاید را به صورت محلی داشتند و ممکن بود بطور شفاهی، حضرت ابراهیم و اسمعیل و موسی و عیسی را محترم بشمارند و بیش از همه از جادوگران و فالگیران و صاحبان علوم غریبه ی عوام فریب تبعیت میکردند، به کتاب فرهنگ لغات مشكله قرآن مراجعه شود) و یا مجوس (در زمان پیغمبر اسلام طرفداران مغ های زرتشتی را مجوس میگفتند و ایرانیان چنان بودند که از دین پاک زرتشتِ پیغمبر منحرف شده و به مذهب پیشوایان سوءاستفاده چی زرتشتی که به مغ ها معروف بودند و مذهب زرتشت را به بت پرستی ها کشانده بودند، افتخار میکردند، مانند عده ای از زرتشتیان فعلی دنیا و حال آنکه در قرآن مجید زرتشتیان حقیقی زمان زرتشت به اصحاب الرس، یعنی طرفداران پیغمبری که در کنار رود ارس بود، معرفی شده اند و بر این تشريح، زرتشتی حقیقی کسی است که به متن قرآن مجید و پیغمبر اسلام ایمان آورد، زیرا قرآن بطور مفصل حقایق هر یک از مذاهب حقیقی گذشته را که امروزه کم و زیاد شده ی آن اندکی در دست است، تشریح مینماید) و یا از کسانی باشد که غیر اینهایند و مشرکند (مقصود مشرکان مکه و اطراف آن میباشند که عقایدی بت پرستانه داشتند و عقاید خود را به حضرت ابراهیم و اسمعیل روی روایاتی میچسباندند و آنان تقریبا شبیه عقاید بودائیان را داشتند که خیلی از بت پرستان عقب افتاده، پیشروتر بودند) به يقين الله میان تمام این دسته های مختلف در روز قیامت داوری خواهد نمود و الله بر هر چیزی گواه است (یعنی در دنیا باید انواع این دسته ها باشند و خالق عالم برای آزمایش انسانها در دنیا انواع این دسته ها را لازم داشته که بوجود آورده و بنابر این نباید انتظار داشت که علناً با قدرت خود فقط یک دسته را یاری کند و از دسته های دیگر جلوگیری نماید) (17) | إِنَّ الَّذينَ آمَنوا وَالَّذينَ هادوا وَالصّابِئينَ وَالنَّصارىٰ وَالمَجوسَ وَالَّذينَ أَشرَكوا إِنَّ اللَّهَ يَفصِلُ بَينَهُم يَومَ القِيامَةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ شَهيدٌ | 22:17 |
| آیا ندیده ای، هر کس در آسمانها و هر کس در زمین است برای الله سجده میکند؟ (سجده میکند یعنی اطاعت از قوانین طبیعی الله را می نماید، چه بخواهد و چه نخواهد) و خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و تمام حیوانات و بسیاری از مردم و حتی بسیاری که سزاوار عذاب های دنیائی و آخرتی هستند، برای الله سجده می نمایند (از قوانین طبیعی نهاده شده بوسیله الله اطاعت کامل میکنند) و کسی که الله خوارش گرداند، به نفع او غیر از الله، هيچ اکرام کننده ای نخواهد بود و الله هر چه را بخواهد میکند (یعنی هر کس راههائی را به اختیار یا اجبار برود که باعث پستی دنیائی یا آخرتی او شود، آن راهها روی اجرای قوانینی از الله بوده که اگر بخواهد آنرا به نفع خود عوض کند، جز از طریق قوانین دیگری که آنرا هم خالق عالم برای بشرها قرار داده نمی تواند و تنها اجرای قوانین الله است که بوسیله انسانها عملی میشود، چه قوانینی که مردم را به فساد بکشاند و چه به اصلاح آورد) (18) | أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسجُدُ لَهُ مَن فِي السَّماواتِ وَمَن فِي الأَرضِ وَالشَّمسُ وَالقَمَرُ وَالنُّجومُ وَالجِبالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوابُّ وَكَثيرٌ مِنَ النّاسِ ۖ وَكَثيرٌ حَقَّ عَلَيهِ العَذابُ ۗ وَمَن يُهِنِ اللَّهُ فَما لَهُ مِن مُكرِمٍ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَفعَلُ ما يَشاءُ | 22:18 |
| در میان این دسته های مختلف دو دسته که همیشه درباره پروردگارشان با یکدیگر گفتگو دارند، مهمترند، دسته ایکه کُفران راهنمائی های پروردگار خود را کردند، لباسهائی از آتش برای ایشان بریده شده و از بالای سر ایشان آن مایع بس سوزان بر ایشان ریخته میشود (19) | هٰذانِ خَصمانِ اختَصَموا في رَبِّهِم ۖ فَالَّذينَ كَفَروا قُطِّعَت لَهُم ثِيابٌ مِن نارٍ يُصَبُّ مِن فَوقِ رُءوسِهِمُ الحَميمُ | 22:19 |
| که بوسیله آن پوستهای آنان و آنچه در درون ایشان است به کباب شدنِ سختی دچار میگردد (20) | يُصهَرُ بِهِ ما في بُطونِهِم وَالجُلودُ | 22:20 |
| و گرزهائی از آهن بر ایشان میخورد (21) | وَلَهُم مَقامِعُ مِن حَديدٍ | 22:21 |
| هر زمان از ناراحتی ای که بوسیله این عذابهاست، بخواهند خارج شوند، مامورانی آنان را بسوی آن باز میگردانند و به ایشان گفته میشود، عذاب این چیزهای سوزنده را بچشید (این دسته کسانی هستند که حق را درک میکنند، ولی روی منافع شخصی آنرا کفران میکنند) (22) | كُلَّما أَرادوا أَن يَخرُجوا مِنها مِن غَمٍّ أُعيدوا فيها وَذوقوا عَذابَ الحَريقِ | 22:22 |
| و کسانی را که به متن پیغامهای الله ایمان آوردند و کارهای خوبِ مربوط به آنرا کردند، الله داخل باغهائی میکند که از پای آنها جویبارها روان میباشد و در آنجا از دست بندهائی از طلا و مرواریدِ مخصوص، آراسته می گردند و لباسهای ایشان در آنجا از ابریشمی بس نرم و زیبا میباشد (23) | إِنَّ اللَّهَ يُدخِلُ الَّذينَ آمَنوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ جَنّاتٍ تَجري مِن تَحتِهَا الأَنهارُ يُحَلَّونَ فيها مِن أَساوِرَ مِن ذَهَبٍ وَلُؤلُؤًا ۖ وَلِباسُهُم فيها حَريرٌ | 22:23 |
| و به آنان گفته میشود به جاهائی بروید که خالق عالم قبلا، بوسیله پیغامهایش، سخنان بس خوشی در آن باره گفته بود و بسوی راه کسی روید که جهان در ستایش اوست (این دسته که رؤسای حکومت آخرت میباشند کسانی هستند که روی فکر و دانش صحیح به متن پیغامهای الله ایمان آوردند و مطيع کامل دستورات او بودند و میان این دو دسته، دسته های دیگر به نسبت کمی و زیادی اطاعتشان از متن پیغام الله و خوش فکری و بد فکری ایشان یا بهره ای کمتر از بهشت یا دوزخ میبرند و یا بهره ای بیشتر) (24) | وَهُدوا إِلَى الطَّيِّبِ مِنَ القَولِ وَهُدوا إِلىٰ صِراطِ الحَميدِ | 22:24 |
| به یقین کسانی که کفران کردند و مردم را از الله باز میدارند و نمی گذارند، مردم به مسجد الحرامی بیایند که بطور مساوی هم اهل آن مسجد و هم مردم بیابانی حقِ ورود دارند، آری، هر کس در آن مسجد بخواهد با ظلم و ستم انحرافی را بوجود آورد، از عذابی دردناک به او خواهیم چشاند (این آیات اعلام خطریست به کافران مکه که نمی گذاشتند مؤمنان به قرآن از آزادی در ورود به مسجد الحرام و تبلیغ مردم آن به دین اسلام استفاده کنند و چیزی از نزول این آیات نگذشت که بسیاری از ستمکاران در جنگ بدر، بدست مسلمین یا کشته شدند و یا زخمی و اسیر گشتند) (25) | إِنَّ الَّذينَ كَفَروا وَيَصُدّونَ عَن سَبيلِ اللَّهِ وَالمَسجِدِ الحَرامِ الَّذي جَعَلناهُ لِلنّاسِ سَواءً العاكِفُ فيهِ وَالبادِ ۚ وَمَن يُرِد فيهِ بِإِلحادٍ بِظُلمٍ نُذِقهُ مِن عَذابٍ أَليمٍ | 22:25 |
| و هنگامی را یاد آورید که مکان آن خانه را برای ابراهیم آماده کردیم و به او گفتیم، چیزی را در صاحب اختیاری شریک من قرار مده و این خانه مرا برای کسانیکه بدان می آیند تا در آن بگردند و در اطراف آن بمانند و به رکوع و سجود بپردازند، پاکیزه دار (26) | وَإِذ بَوَّأنا لِإِبراهيمَ مَكانَ البَيتِ أَن لا تُشرِك بي شَيئًا وَطَهِّر بَيتِيَ لِلطّائِفينَ وَالقائِمينَ وَالرُّكَّعِ السُّجودِ | 22:26 |
| و بر مردم اعلام کن که پیاده و یا بر شتران سواری از هر شاهراه دوری، بسوی تو، برای حج کردن بیایند (اطراف خانه کعبه و حتی اطراف شهر مکه پر بود از راههای میان کوههای کوتاه) (27) | وَأَذِّن فِي النّاسِ بِالحَجِّ يَأتوكَ رِجالًا وَعَلىٰ كُلِّ ضامِرٍ يَأتينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَميقٍ | 22:27 |
| تا منفعت هائی را که برای ایشان در اینجا خواهد بود، ببینند و در روزهای معلومی، نام الله را بیاد آورند که چگونه ایشان را از چارپایان خوراکی روزی کرده، پس از گوشت های اینها هم خود بخورید و هم به آن فقیران بسیار محتاج بخورانید (28) | لِيَشهَدوا مَنافِعَ لَهُم وَيَذكُرُوا اسمَ اللَّهِ في أَيّامٍ مَعلوماتٍ عَلىٰ ما رَزَقَهُم مِن بَهيمَةِ الأَنعامِ ۖ فَكُلوا مِنها وَأَطعِمُوا البائِسَ الفَقيرَ | 22:28 |
| از پس آن، حاجیان باید چرکهای خود را بزدایند و نذرهای خود را بدهند (نذر به چیزهایی میگویند که انسان بدون آنکه بر او واجب باشد، روی حس ترحم و بخشش به محتاجان بدهد و این را ممکن است قبلا انسان به عهده خود گرفته باشد) و در آخر، باید دور آن خانه قدیمی بگردند (این آیات و آیات 196 تا 200 از سوره بقره، تکمیل کننده ی هم هستند و درباره حج است که در آنجا تذکر داده شده، باید کسانی که اختیار مکه و خانه کعبه بدست آنهاست از هر جهت در پاکیزگی آنجا برای آمدن مردم به حج بکوشند و وسایل آسایش حاجیان را فراهم سازند و مردم دنیا را به آمدن به حج تشویق کنند و کاری کنند که برای حاجیان هم فایده ی مادی و هم فایده ی معنوی داشته باشد و بزرگترین فایده برای آنان، ماندن حاجیان در دو روز یا سه روز در منا است که باید در آنجا یک دوره کامل درس اسلام حقیقی به آنان داده شود، تا وقتی به شهرهای خود رفتند، از انحرافاتی که در عقیده اسلامی ایشان پدید آمده، مردم را بیاگاهانند و برای حفظ اتحاد فکری و عملی مسلمانان بکوشند و بدانند که منظور از گشتن هفت دور، به دور خانه کعبه آن است که در هفت روز هر هفته از سال بیاد آورند که خود را فدائی دستورات خالق عالم معرفی کرده اند و باید همیشه مطيع کامل متن پیغامهای الله باشند) (29) | ثُمَّ ليَقضوا تَفَثَهُم وَليوفوا نُذورَهُم وَليَطَّوَّفوا بِالبَيتِ العَتيقِ | 22:29 |
| با در نظر گرفتن آنچه گفته شد، هر کس قرار دادهای الله را بزرگ شمارد، آن نزد پروردگارش برایش خوب خواهد بود و تمام چارپایان خوراکی، برای شما مسلمانان حلال شده، مگر آنچه بر شما حرمت آن خوانده شده است (یعنی گوشت خوک) پس شما از پلیدی هائی که از بت پرستی ها بوجود می آید و هم از هر سخن دروغی، دوری نمائید (30) | ذٰلِكَ وَمَن يُعَظِّم حُرُماتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيرٌ لَهُ عِندَ رَبِّهِ ۗ وَأُحِلَّت لَكُمُ الأَنعامُ إِلّا ما يُتلىٰ عَلَيكُم ۖ فَاجتَنِبُوا الرِّجسَ مِنَ الأَوثانِ وَاجتَنِبوا قَولَ الزّورِ | 22:30 |
| و برای الله مستقیم خواه باشید (یعنی کسی و چیزی را واسطه و شفیع میانِ خود و الله قرار ندهید و جز از قوانین الله چیزی نخواهید) و نسبت به الله مشرک نباشید (یعنی کسی را در صاحب اختیاری شریک الله قرار ندهید) و هر کس چیزی را شریک الله قرار دهد، به مانند پرنده ناتوانی خواهد بود که از آسمانی افتاده و لاشه خواری او را میرباید (بت پرستان نادان خوراک لاشخوران اجتماع که پیشوایان سوءاستفاده چی ایشان باشند بوده و هم خوراک استعمار می شوند) و یا بمانند خاشاک است که باد آنرا به مکانی دورش اندازد (یعنی کسی که فکر خود را به پیشوایان بت پرست میفروشد و بت پرست میشود و در بت پرستی شریکهائی در صاحب اختیاری برای الله قرار میدهد از خود قدرت و اختیار روحی ندارد و هر طرف سوءاستفاده چیان بخواهند آنها را پرتاب میکنند) (31) | حُنَفاءَ لِلَّهِ غَيرَ مُشرِكينَ بِهِ ۚ وَمَن يُشرِك بِاللَّهِ فَكَأَنَّما خَرَّ مِنَ السَّماءِ فَتَخطَفُهُ الطَّيرُ أَو تَهوي بِهِ الرّيحُ في مَكانٍ سَحيقٍ | 22:31 |
| و هر کس قرارداد های معلومِ الله را بزرگ شمارد، دلیل بر آن است که دلش پرهیزکار شده (شعارهای مذهبی ای دلیل پرهیز کاریست که در متن قرآن مقرر شده و وای بر کسانیکه شعارهای دیگری را که بت پرستانه است، بنام سوگواریهای مذهبی برای مسلمانان ساخته اند) (32) | ذٰلِكَ وَمَن يُعَظِّم شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِن تَقوَى القُلوبِ | 22:32 |
| برای شما در این شعارها و قرارداد های مربوط به حج ،منفعت هائیست تا مدتی معلوم (یعنی از نهم ذی حجه تا دهم ذی حجه که زمان اصلی احرام و انجام تشریفات اصلی حج است، چون توام با تبلیغاتی صحیح و درسهائی عملی برای پیدایش پرهیزکاری در روح مسلمان است، منفعت های روحی بسیاری دارد) پس از این مدت برای رفتن بسوی آن خانه قدیمی، از تشریفات احرام خارج میشوید (33) | لَكُم فيها مَنافِعُ إِلىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّها إِلَى البَيتِ العَتيقِ | 22:33 |
| و ما برای هر دسته دیندار صحیح، مرکز اجتماعی را قرار دادیم تا نام الله را بر آنچه از چهارپایان خوراکی بر ایشان روزی کرده، بیاد آورند (بیاد آورند که چگونه گوشت بعضی حیوانات آرام و مظلوم را برای استفاده بشر آماده کرده و قطعا یک تربیت عالی و بزرگ را برای بشرها خواسته) پس خدای شما یک خداست (خدا یعنی صاحب اختیار نه خالق) پس به آن یک خدا، تسلیم شوید و بچنین سر فرود آورندگانی، مژده بده (34) | وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلنا مَنسَكًا لِيَذكُرُوا اسمَ اللَّهِ عَلىٰ ما رَزَقَهُم مِن بَهيمَةِ الأَنعامِ ۗ فَإِلٰهُكُم إِلٰهٌ واحِدٌ فَلَهُ أَسلِموا ۗ وَبَشِّرِ المُخبِتينَ | 22:34 |
| به کسانی مژده بده که وقتی از آن یگانه خدا، اسمی بمیان می آید، دلهایشان بترس می آید و در آنچه در راه الله، به ایشان میرسد صبورند و برای بپا شدنِ نماز صحیح می کوشند و از آنچه ایشان را روزی کرده ایم، در راه الله خرج میکنند (35) | الَّذينَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَت قُلوبُهُم وَالصّابِرينَ عَلىٰ ما أَصابَهُم وَالمُقيمِي الصَّلاةِ وَمِمّا رَزَقناهُم يُنفِقونَ | 22:35 |
| و یکی از شعارهای الله (قراردادهای الله) آن شتران پرواری میباشند که مقرر کردیم، شما حج روندگانِ ثروتمند آنرا برای قربانی با خود ببرید (این آیه برای آنهائی است که برای ایشان آسان باشد مانند ثروتمندان مدینه و مکه ای که میخواهند اعمال حج را انجام دهند) و در آن برای شما خوبی ای است، پس در حالی که آنها را در ردیف منظمی قرار میدهید، بر آنها اسم الله را یاد آورید و وقتی به پهلو افتادند، از آن هم خودتان بخورید و هم به کم چیزان و هم به دچار شدگان در سختی بخورانید (یعنی وقتی شتر را در حال ایستاده، نحر کردید و در اثر خون آمدن به پهلو افتاد پوستش را جدا میکنید و هم خود، برای خوردن می برید و هم بدو دسته دیگر از مردم میدهید) برای اینگونه کارها اینها را در اختیار شما ثروتمندان قرار دادیم تا به اینگونه کارهای خیر، شکر گزاری خود را نشان بدهید (36) | وَالبُدنَ جَعَلناها لَكُم مِن شَعائِرِ اللَّهِ لَكُم فيها خَيرٌ ۖ فَاذكُرُوا اسمَ اللَّهِ عَلَيها صَوافَّ ۖ فَإِذا وَجَبَت جُنوبُها فَكُلوا مِنها وَأَطعِمُوا القانِعَ وَالمُعتَرَّ ۚ كَذٰلِكَ سَخَّرناها لَكُم لَعَلَّكُم تَشكُرونَ | 22:36 |
| هرگز گوشت و خون آنها به الله نمی رسد بلکه پرهیزکاری شما به او می رسد و برای این آنها را در اختیار شما قرار دادیم که چنین صاحب اختیار خود را بر آنچه شما را به منافع حقيقيتان راهنمایی کرده بزرگ شمارید و تو ای پیغمبر به اینگونه اشخاص نیکو کار مژده بده (این آیه هم می گوید خالق عالم بی جهت و برای فساد کاری های بشر، حیوانات لذیذ گوشت را در اختیار آنان قرار نداده، بلکه هدفی عالی از زندگی انسانها داشته که تربیت برای زندگی بعد از مرگ ایشان در آخرت است و هم یاد آور میشود که قربانی کردن حیوانات در حج برای این نیست که بخشند و زیر خاک کنند، بلکه برای خوراندن محتاجان است و اگر محتاجی در مکه نبود میتوانند به هر صورتی که باعث خوراندن محتاجان شود عمل نمایند، چه در بین راه و چه در مراجعت به شهر خودشان چه بصورت گوشت قربانی و چه بصورت تقسیم قیمت آن به فقيران و فقط حس تقوا و پرهیز از کار بد است که از انسان در پرونده اش نزد الله میماند) (37) | لَن يَنالَ اللَّهَ لُحومُها وَلا دِماؤُها وَلٰكِن يَنالُهُ التَّقوىٰ مِنكُم ۚ كَذٰلِكَ سَخَّرَها لَكُم لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلىٰ ما هَداكُم ۗ وَبَشِّرِ المُحسِنينَ | 22:37 |
| به يقين، الله از کسانی که ایمان آوردند دفاع خواهد کرد، زیرا الله هیچ خیانتکار ناسپاس را دوست نمی دارد (38) | إِنَّ اللَّهَ يُدافِعُ عَنِ الَّذينَ آمَنوا ۗ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ كُلَّ خَوّانٍ كَفورٍ | 22:38 |
| درباره این ایمان آورندگان که دیگران با ایشان می جنگند، اعلام شده که بر ایشان ستم شده و به يقين، الله بر پیروز کردن ایشان تواناست (39) | أُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلونَ بِأَنَّهُم ظُلِموا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلىٰ نَصرِهِم لَقَديرٌ | 22:39 |
| بر پیروز کردن کسانی که به ناحق از خانه های اصلی خود اخراج شده اند، به جهت آنکه می گفتند، صاحب اختیار ما فقط الله است (مقصود مسلمانان مهاجرند) آری، اگر الله جلوی بعضی را بوسیله بعضی دیگر نمی گرفت هم صومعه ها (صومعه جائی است که بعضی پیشوایان پرهیزکارِ نصارا در آن زندگی میکردند و به عبادت و کمک به رهگذر مشغول بودند) و هم عبادتگاه های عمومی یهود و نصارا و هم انواع نماز خانه ها و هم سجده گاه های حقیقی که حقا در آنها، نام الله را بسیار میبرند خراب میشدند ( یعنی اگر دخالت دينی الله در جامعه ادامه پیدا نکند و مردم بدون توجه به دین و مذهب به زندگی دنیائی ادامه دهند، هر گونه آثار یاد کردن الله را از بین میبرند و یک زندگی ماشینی پائین تر از حیوان بوجود می آورند که جز خوردن و کار کردن و افعال غریزی، دیگر هیچگونه فکری معنوی نتوانند داشته باشند و تنها فرستادن پیغمبران از جانب الله و مبارزات پیروزی آمیز ایشان است که مانع این خرابی های معنوی میشوند و سالیان درازی بصورت اصلاح مذهبی و یا عکس العمل آن که خرافات مذهبی و حتی مدعیان مذهبی دروغگوست، این معنویات میمانند تا اصل اعلام دین حق که يقين کردن به زندگی دوباره پس از مرگ و دخالت های الله باشد، از بین نرود) و الله حتما یاری کنند گانِ دینِ حقیقیش را پیروز میگرداند، زیرا الله پر قدرتی است مسلط بر همه (40) | الَّذينَ أُخرِجوا مِن دِيارِهِم بِغَيرِ حَقٍّ إِلّا أَن يَقولوا رَبُّنَا اللَّهُ ۗ وَلَولا دَفعُ اللَّهِ النّاسَ بَعضَهُم بِبَعضٍ لَهُدِّمَت صَوامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَواتٌ وَمَساجِدُ يُذكَرُ فيهَا اسمُ اللَّهِ كَثيرًا ۗ وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزيزٌ | 22:40 |
| ما که الله هستیم، کسانی را پیروز میگردانیم که اگر در زمین ایشان را به قدرتی برسانیم، آن نماز صحیح را بر پا میدارند و آن زکات صحیح را میدهند و مردم را به کارهای شایسته ایکه در متن پیغام ماست، و امیدارند و از بدیهای حقیقی نهی میکنند و همیشه عاقبت تمام کارها به نفع الله است (نماز صحیح آنست که روی دستور متن پیغام الله باشد و خواننده اش، دانستنِ معنای آنرا بر خود واجب بداند و وقت آن را به سه وقت تبدیل نکنند و زکات صحیح آنست که آنرا به مفت خورانِ بنام خمس و سهم امام ندهند و بصورت یک مالیات بر درآمدِ عادلانه ای برای ترقی جامعه بگیرند و به مصرف لازم برسانند) (41) | الَّذينَ إِن مَكَّنّاهُم فِي الأَرضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكاةَ وَأَمَروا بِالمَعروفِ وَنَهَوا عَنِ المُنكَرِ ۗ وَلِلَّهِ عاقِبَةُ الأُمورِ | 22:41 |
| و اگر کفران کنندگانِ این آموزشهای عالی، تو را دروغگو می پندارند، تازگی ندارد، زیرا قبل از این مردم قوم نوح و قوم عاد و هود و ثمود (42) | وَإِن يُكَذِّبوكَ فَقَد كَذَّبَت قَبلَهُم قَومُ نوحٍ وَعادٌ وَثَمودُ | 22:42 |
| و قوم ابراهيم و لوط (43) | وَقَومُ إِبراهيمَ وَقَومُ لوطٍ | 22:43 |
| و مردم شهر مدین (که پیغمبرشان شعیب بود) و مردم زمان موسی نیز پیغمبر خود را دروغگو پنداشتند و من مدتی به آن کفران کنندگان، مهلت دادم و در موقعی که لازم بود ایشان را سخت دچار کردم و در تاریخ آنان بنگرید که نتیجه انکار کردنِ من برای ایشان چگونه بود؟ (44) | وَأَصحابُ مَديَنَ ۖ وَكُذِّبَ موسىٰ فَأَملَيتُ لِلكافِرينَ ثُمَّ أَخَذتُهُم ۖ فَكَيفَ كانَ نَكيرِ | 22:44 |
| آیا آثار خرابی شهرهای بسیاری باقی نمانده است که ثابت گرداند بواسطه ستمهائی که مردم آنها کرده اند، سقف هایشان را فرو ریخته ایم و چشمه های ایشان را متروک کرده ایم و قصرهای پُر نقش و بلندشان را زیر خاک برده ایم؟ (45) | فَكَأَيِّن مِن قَريَةٍ أَهلَكناها وَهِيَ ظالِمَةٌ فَهِيَ خاوِيَةٌ عَلىٰ عُروشِها وَبِئرٍ مُعَطَّلَةٍ وَقَصرٍ مَشيدٍ | 22:45 |
| خوب است این مردم از لحاظ کنجکاویِ موضوعاتِ فوق، در زمین کاوش نمایند تا برای ایشان روحیه ای پیدا شود تعقل کننده و گوشهائی حق شنو، ولی افسوس که این مردم چشمانشان کور نیست، بلکه چشم روحشان که در صَدرِ روحی ایشانست کور است (مقصود از صدر روحی که میتوان آنرا سینه روحی ترجمه کرد، قسمت بالای روح انسان است که شامل مجموع قسمت های رئیسه ی روح است، مانند چشم و گوش و قلب، و تفکر ِروح که با سینه جسمی فرق بسیار دارد) (46) | أَفَلَم يَسيروا فِي الأَرضِ فَتَكونَ لَهُم قُلوبٌ يَعقِلونَ بِها أَو آذانٌ يَسمَعونَ بِها ۖ فَإِنَّها لا تَعمَى الأَبصارُ وَلٰكِن تَعمَى القُلوبُ الَّتي فِي الصُّدورِ | 22:46 |
| و از تو عجولانه، دیدن عذابی را می خواهند که بارها بایشان وعده داده شده و حال آنکه الله، هرگز وعده ای را که داده، خلاف نخواهد کرد (این عذاب، عذاب کافران در دنیاست که کافران مدینه و اطراف آن تا زمانیکه مسلمانان در فتح مکه بر ایشان پیروز نشده بودند، روی تمسخر آن را از پیغمبر اسلام زودتر میخواستند) و بدان که نزد پروردگارت زمانی می باشد که اندازه اش هزار سال به سالِ موردِ شمارشِ شماست (یعنی عذاب دنیا چیزی نیست، جز یک کشته شدن و مرگ که برای غیر کافران نیز ممکن است پیش آید و مهمتر از آن، عذابِ بزرگ آخرت است که مقدمه آن یک عذاب بس سختی است، برای ارواح مردگانِ کافر که آن را هنگام متلاشی شدن زمین در عالم برزخ خواهند دید. همانطور که در اول این سوره چیزی از آن بیان شد و مقدمه این متلاشی شدن یک زمان هزار ساله است که به قيامت اول در تورات و انجیل و قرآن مشهور شده و آن هزاره آخر دنیاست که بر طبق این کتاب های آسمانی، هم علوم در آن زمان ترقی بسیاری خواهد کرد و هم ملتهای مظلوم بر عليه ستمکاران خود قیام میکنند و هم دینِ حق قیام می نماید و هم اوضاعِ زمین و خورشید و جوِ زمین نشان میدهند که مرگ زمین نزدیک است) (47) | وَيَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَلَن يُخلِفَ اللَّهُ وَعدَهُ ۚ وَإِنَّ يَومًا عِندَ رَبِّكَ كَأَلفِ سَنَةٍ مِمّا تَعُدّونَ | 22:47 |
| و شهرهای بسیاری بودند که مردمشان ستمکار بودند و من به آنها مدتی مهلت دادم و دچار عذاب دنیائیشان کردم و روحشان را گرفتم و در مسیر بازگشتِ معروفی که بسوی مرکزِ قدرتِ من است، نهادم (48) | وَكَأَيِّن مِن قَريَةٍ أَملَيتُ لَها وَهِيَ ظالِمَةٌ ثُمَّ أَخَذتُها وَإِلَيَّ المَصيرُ | 22:48 |
| بگو ای مردم، من برای شما جز اعلام خطر کننده ی آشکاری، برای چنان مسیری که در پیش دارید، نیستم (49) | قُل يا أَيُّهَا النّاسُ إِنَّما أَنا لَكُم نَذيرٌ مُبينٌ | 22:49 |
| پس هر کس ایمان آورد و کارهای نیک مربوط به آن را انجام داد، آمرزش و روزی بس خوبی برایش خواهد بود (50) | فَالَّذينَ آمَنوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ لَهُم مَغفِرَةٌ وَرِزقٌ كَريمٌ | 22:50 |
| ولی کسانی که کوشش کردند در این مطالب روشن ما، با جدل ما را به عجز آورند، یاران آن دوزخِ بس سوزان خواهند بود (51) | وَالَّذينَ سَعَوا في آياتِنا مُعاجِزينَ أُولٰئِكَ أَصحابُ الجَحيمِ | 22:51 |
| و پیش از تو نیز هر پیغام رسان و هر خبر گیری که از طرف ِخود مامور کردیم، شخصِ خودش هم آرزوهائی می داشت و شیطنت ها و فريبها در آرزوی او دخالت ها میکردند، لیكن الله، آن دخالت ها را بوسیله تعلیماتش از میان میبرد و سپس الله نشانه های وعده خود را پا برجا میسازد، و الله دانائی میباشد با حکمت (52) | وَما أَرسَلنا مِن قَبلِكَ مِن رَسولٍ وَلا نَبِيٍّ إِلّا إِذا تَمَنّىٰ أَلقَى الشَّيطانُ في أُمنِيَّتِهِ فَيَنسَخُ اللَّهُ ما يُلقِي الشَّيطانُ ثُمَّ يُحكِمُ اللَّهُ آياتِهِ ۗ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ | 22:52 |
| تا دخالت های شیطان را وسیله ای گرداند، برای آزمایش کسانی که در دلهاشان مرضی می باشد و در قبول حقیقت، دل سنگ اند، و به یقین چنین ستمکارانی در مخالفتِ بس ریشه داری هستند (53) | لِيَجعَلَ ما يُلقِي الشَّيطانُ فِتنَةً لِلَّذينَ في قُلوبِهِم مَرَضٌ وَالقاسِيَةِ قُلوبُهُم ۗ وَإِنَّ الظّالِمينَ لَفي شِقاقٍ بَعيدٍ | 22:53 |
| و اینها باعث میشود، آنانکه آن دانش دینی به ایشان داده شده، بدانند، آن وعده پیروزی حق است و از پروردگار تو میباشد و بدان ایمان می آورند و دل ایشان نسبت به او مطمئن میگردد و به يقين الله، اینگونه مؤمنان را بسوی راهی مستقیم راهنمایی کننده است (با این که در آیات بالا قید شده تمام پیغمبران، از لحاظ اینکه بشر هستند، ممکن است آرزوهائی غلط و خام از الله به نفع ظاهرِ وضعِ خود و مؤمنان داشته باشند، و با اینکه در قرآن، اینگونه آرزوها از زبان پیغمبران نمونه های بسیاری آمده، تا جائی که پیغمبر اسلام توبیخ میشود، که چرا در مکه پافشار است بر اینکه، خالق عالم معجزه آسا کافران را وادار به ایمان نماید و الا بعضی از مطالب قرآن را به مردم نخواهد رساند، مانند آیه لاتطع المكذبين در سوره قلم و آیه عَبَسَ و تَولی و آیه 73 تا 75 از سوره بنی اسرائیل و آیه 94 و 95 از سوره یونس و آیه 12 از سوره هود و آیه 110 از سوره یوسف و آیه 88 و 97 از سوره حجر و آیه 35 و 68 از سوره انعام و آیه 142 از سوره صافات و آیات مربوط به موسی در سوره کهف و آیه 2 از سوره فتح، که همه حاکی از آرزوهای بشری در پیغمبرانست، با این حال بسیاری از فرقه های اسلام پیغمبر و امام را معصوم از هر گناهی میدانند و حال آنکه باید گفت، فقط از گناهان کبیره معصومند، نه از هر گناهی و اگر احیانا گناه ایشان بخواهد طوری شود که به نبوت ایشان لطمه زند، خالق عالم جلوی آنرا خواهد گرفت، و وجود گناهان کوچک در پیغمبران نزد دانشمندانِ بی غرض، دلیل نبوت ایشانست و جدا بودنِ حالت نبوتشان از حالت بشریِ خارجِ زمانِ نبوت شان. آرزوی غلط و خام پیغمبران بیشتر این بود که مایل بودند، خالق عالم وعده پیروزی بر کافران را از طریق معجزات زودتر انجام دهد) (54) | وَلِيَعلَمَ الَّذينَ أوتُوا العِلمَ أَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّكَ فَيُؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذينَ آمَنوا إِلىٰ صِراطٍ مُستَقيمٍ | 22:54 |
| و کفران کنندگان همیشه نسبت به آن وعده در شک می باشند تا ناگهان آن زمان مورد وعده ایشان برسد یا از آن بدتر عذاب روزگاری بس سخت به ایشان میرسد (55) | وَلا يَزالُ الَّذينَ كَفَروا في مِريَةٍ مِنهُ حَتّىٰ تَأتِيَهُمُ السّاعَةُ بَغتَةً أَو يَأتِيَهُم عَذابُ يَومٍ عَقيمٍ | 22:55 |
| که در آن روزگار، سلطنت، مخصوص الله است که میان ایشان فقط او داوری خواهد نمود تا کسانی که ایمان آوردند و کارهای خوب مربوطه را کردند، در باغهائی پر نعمت جای گیرند (56) | المُلكُ يَومَئِذٍ لِلَّهِ يَحكُمُ بَينَهُم ۚ فَالَّذينَ آمَنوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ في جَنّاتِ النَّعيمِ | 22:56 |
| و آنانکه کفران کردند و تعلیمات روشن ما را دروغ پنداشتن،د عذابی خوار کننده نصیبشان باشد (57) | وَالَّذينَ كَفَروا وَكَذَّبوا بِآياتِنا فَأُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ مُهينٌ | 22:57 |
| آری کسانی که در راه الله از خانه های خود آواره شدند (هجرت کردند) سپس کشته شدند یا مردند، الله در آخرت روزی خوبی نصیب ایشان خواهد کرد و آن بهترین روزی دهنده، الله میباشد (58) | وَالَّذينَ هاجَروا في سَبيلِ اللَّهِ ثُمَّ قُتِلوا أَو ماتوا لَيَرزُقَنَّهُمُ اللَّهُ رِزقًا حَسَنًا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ خَيرُ الرّازِقينَ | 22:58 |
| و ایشان را در جائی داخل میکند که از او راضی شوند و الله دانائی است که صبر بسیار دارد (59) | لَيُدخِلَنَّهُم مُدخَلًا يَرضَونَهُ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَعَليمٌ حَليمٌ | 22:59 |
| آن برای کسی است که بر او حقیقتا ستم شد و او به مانند آنچه اذیت دید، اذیت کرد، اگر باز مورد ستم قرار گرفت، الله چنین کسی را پیروز میگرداند و الله نسبت به گناهان کوچک چنین کسی در گذرنده و چشم پوش است (60) | ذٰلِكَ وَمَن عاقَبَ بِمِثلِ ما عوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيهِ لَيَنصُرَنَّهُ اللَّهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفورٌ | 22:60 |
| و این از آنروست که الله شب را در روز و روز را در شب داخل میکند و نیز الله، گفتار و رفتار مردم را میشنود و می بیند (اگر مقرر نبود که دنیا مقدمه آخرت باشد و هر کس پرونده ای در نزد الله داشته باشد، زندگی و شب و روز در زمین پیدا نمی شد) (61) | ذٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ يولِجُ اللَّيلَ فِي النَّهارِ وَيولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيلِ وَأَنَّ اللَّهَ سَميعٌ بَصيرٌ | 22:61 |
| این از آنروست که آن حقیقت مطلق که کارهایش روی هدفهای صحیح است، الله میباشد و باطل چیزهائی است غیر او، که مردم آنها را بجای او میخوانند و آن بس برتر بس بزرگ الله است (62) | ذٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الحَقُّ وَأَنَّ ما يَدعونَ مِن دونِهِ هُوَ الباطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ العَلِيُّ الكَبيرُ | 22:62 |
| آیا ندیده ای کسی که از آسمان آبی فرو فرستاد و بوسیله آن آب، زمینِ بی زندگی سر سبز شد، الله بود، آری الله اینها را برای لطفی که به بشر داشت، مقدمه چینی کرد و او به جزئیات بشر آگاه است (63) | أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَتُصبِحُ الأَرضُ مُخضَرَّةً ۗ إِنَّ اللَّهَ لَطيفٌ خَبيرٌ | 22:63 |
| آنچه در آسمانها و هر چه در زمین است در اختیار اوست و آن بی نیاز بس ستوده، فقط الله است (64) | لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَما فِي الأَرضِ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الغَنِيُّ الحَميدُ | 22:64 |
| آيا نديدی الله هر چه را در زمین است، در اختیار شما در آورده و کشتی را ندیدی که به فرمان و قانون اوست که در دریا روان میشود (هم قانون باد و هم قانونِ درست کردن بادبان و هم قانون اجسام شناور در آب و هم قانون طرز استفاده از این قوانین و هم قانون پیدایش موتورهای محرکه کشتی های بس بزرگ و هم قوانین فهم و کشف و اختراعات را برای کشتی ها، و برای هر چيز الله نهاده، تا زندگی دنیا مقدمه ای برای زندگی آخرت و از پس مرگ باشد) و این ابری که می بینی، اوست که چنان در بالا نگه میدارد که بر زمین نیفتد و اگر او اجازه دهد، میافتد و الله به مردم رئوف و مهربان میباشد (گاه دیده شده که ابرهائی گاز دار و سنگین پیدا میشوند و مردم بسیاری را در روی زمین نابود میکنند و این یکی از عذابهائی بود که بر طبق آیات قرآنی دوبار، یکدفعه بطور خفيف و دفعه دیگر شدید، طبق پیشگوئی هائی که بوسیله قرآن شد برای عذاب کردن کافران مکه به خواست الله پیدا شد. به تفسیر آیات اول سوره دخان مراجعه شود) (65) | أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم ما فِي الأَرضِ وَالفُلكَ تَجري فِي البَحرِ بِأَمرِهِ وَيُمسِكُ السَّماءَ أَن تَقَعَ عَلَى الأَرضِ إِلّا بِإِذنِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِالنّاسِ لَرَءوفٌ رَحيمٌ | 22:65 |
| و او کسی است که شما را زنده نمود سپس میمیراند و سپس شما را دوباره زنده میکند ولی انسان بس ناسپاس است (66) | وَهُوَ الَّذي أَحياكُم ثُمَّ يُميتُكُم ثُمَّ يُحييكُم ۗ إِنَّ الإِنسانَ لَكَفورٌ | 22:66 |
| برای هر جامعه ای به تناسب افکار و استعداد و لیاقتشان اعمال و تشریفاتی قرار داده ایم که به آن رفتار پابندند، پس نباید در رفتار تربیت شدگان دین اسلام با تو منازعه کنند و تو مردم را فقط بسوی پروردگارت بخوان و بدان که تو بر راهی راست میباشی (بگذار دیگران بر راهی باشند که لیاقت همان را دارند و فقط راه قرآن را به مردم بگوی چه بپذیرند و چه نپذيرند) (67) | لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلنا مَنسَكًا هُم ناسِكوهُ ۖ فَلا يُنازِعُنَّكَ فِي الأَمرِ ۚ وَادعُ إِلىٰ رَبِّكَ ۖ إِنَّكَ لَعَلىٰ هُدًى مُستَقيمٍ | 22:67 |
| و اگر با تو در راهی که تو پیش گرفته ای مجادله کردند، بگو الله به اعمال باطل شما داناتر است (68) | وَإِن جادَلوكَ فَقُلِ اللَّهُ أَعلَمُ بِما تَعمَلونَ | 22:68 |
| و الله میان شما در روز قيامت در آنچه در آن اختلاف کرده اید قضاوت خواهد کرد (69) | اللَّهُ يَحكُمُ بَينَكُم يَومَ القِيامَةِ فيما كُنتُم فيهِ تَختَلِفونَ | 22:69 |
| آیا ندانسته ای که الله آنچه را در آسمان و زمین باشد میشناسد؟ به یقین دانشهای الله در کتابی میباشد و دانستن همه چیز بر الله آسان است (کتاب علم الله در کتابی است که طبق آیات اول سوره طور در چيزِ رقيقِ منتشری است در تمام جهان که امواج همه چیز در آن ثبت میگردد) (70) | أَلَم تَعلَم أَنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما فِي السَّماءِ وَالأَرضِ ۗ إِنَّ ذٰلِكَ في كِتابٍ ۚ إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ | 22:70 |
| و آنان، اختلافاتشان از آن روست که غیر از الله، از چیزهائی اطاعت بنده وار میکنند که الله برای آن دلیلی فرو نفرستاده و جز خیال، دانشی بدان ندارند، برای چنین ستمکارانی هیچ کمک کننده ای نخواهد بود (71) | وَيَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ ما لَم يُنَزِّل بِهِ سُلطانًا وَما لَيسَ لَهُم بِهِ عِلمٌ ۗ وَما لِلظّالِمينَ مِن نَصيرٍ | 22:71 |
| و وقتی بر این مردم آیات روشن و مستدل ما خوانده میشود، در چهره کسانی که کفران کرده اند، ناراحتی سختی مشاهده میکنی، بطوریکه میخواهند به کسانی که بر ایشان آیات ما را میخوانند، حمله کنند، بگو آیا شما را خبر دهم که بدتر از این حالت غیر انسانی چه در انتظار شماست، آتش دوزخ است که الله به هر کفران کننده ای وعده داده و آنجا باز گشت بسیار بدیست (72) | وَإِذا تُتلىٰ عَلَيهِم آياتُنا بَيِّناتٍ تَعرِفُ في وُجوهِ الَّذينَ كَفَرُوا المُنكَرَ ۖ يَكادونَ يَسطونَ بِالَّذينَ يَتلونَ عَلَيهِم آياتِنا ۗ قُل أَفَأُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِن ذٰلِكُمُ ۗ النّارُ وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذينَ كَفَروا ۖ وَبِئسَ المَصيرُ | 22:72 |
| ای مردم گوش به این مثل دهید، کسانی را که شما به جز الله میخوانید (مرجع هائی که خلاف متن تعلیمات کتاب الله را تعلیم میدهند و یا ارواح مقدسه ای که این مرجع ها آنها را، با اینکه نیستند، روی روایات و یا خیالهائی، همه کاره شما معرفی میکنند تا بنام آنها تعليماتِ خلاف كتاب الله بدهند) هرگز مگسی نتوانند بسازند، اگر چه همه با هم همکاری کنند و اگر مگس، چیزی از ایشان بردارد، آن را از او نتوانند بستانند، وقتی در مقابل مگسِ ضعیفی ناتوانند، چه ارزشی در مقابل الله خواهند داشت (73) | يا أَيُّهَا النّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاستَمِعوا لَهُ ۚ إِنَّ الَّذينَ تَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ لَن يَخلُقوا ذُبابًا وَلَوِ اجتَمَعوا لَهُ ۖ وَإِن يَسلُبهُمُ الذُّبابُ شَيئًا لا يَستَنقِذوهُ مِنهُ ۚ ضَعُفَ الطّالِبُ وَالمَطلوبُ | 22:73 |
| این مردمی که اینگونه کسان را میخوانند، الله را آنطور که شایسته است، نشناخته اند و باید بدانند که الله، پر قدرتی است بر همه غالب (74) | ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدرِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزيزٌ | 22:74 |
| الله هر یک از ملکها و یا هر یک از انسانها را بخواهد، برای ماموریتی انتخاب میکند و الله به موقعیت های این انتخاب شنوا و بیناست (75) | اللَّهُ يَصطَفي مِنَ المَلائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النّاسِ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ بَصيرٌ | 22:75 |
| میداند در پیش و پس این انتخاب شوندگان، چه می باشد و تمام کارها بسوى الله برگردانده میشود (آیا با این اوصاف هیچ رابطه بازی و پارتی تراشی معنی دارد؟) (76) | يَعلَمُ ما بَينَ أَيديهِم وَما خَلفَهُم ۗ وَإِلَى اللَّهِ تُرجَعُ الأُمورُ | 22:76 |
| ای کسانی که ایمان آورده اید، سر تعظیم (رکوع) و سر تسلیم (سجده) فرود آورید و فقط از پروردگار خود اطاعت بنده وار کنید (فقط مطيع کامل متن پیغام الله باشید) و آن کارهای خوب را بکنید تا رستگار شوید (77) | يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اركَعوا وَاسجُدوا وَاعبُدوا رَبَّكُم وَافعَلُوا الخَيرَ لَعَلَّكُم تُفلِحونَ | 22:77 |
| و آنطور که سزاوار کوشش در راه الله است، در راه او با جان و مال و کار، کوشش نمائید و بدانید او در این دنیای وسیع فقط شما را به شرط این اعمال، برگزیده و در چنین دینی بر شما هیچ سختی نگذاشته و روش دینی شما، روش دینی پدرتان ابراهيم است و او بود که قبلا امثال شما را بنام مسلم خواند (مسلم حقیقی یعنی تسلیم دستورات الله) و این پیغمبر آخر برای این، مامورِ راهنمائی شما شده که گواه تسلیم بودن شما نسبت به متن دستورات الله میباشد و هر یک از شما نیز بر مردم دیگر گواه میباشید، پس برای اثباتِ مسلمان بودن خود آن نماز مقرره در متن قرآن را بخوانید و آن زكات مقرره را بپردازید و فقط به الله چنگ زنید (مطيع متن پیغام الله باشید) مولای شما فقط اوست (مولا در اینجا به معنای همه کاره و صاحب اختیار و اولی بتصرف است) و او چه مولای خوبی است و چه کمک کننده خوبی (78) | وَجاهِدوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ ۚ هُوَ اجتَباكُم وَما جَعَلَ عَلَيكُم فِي الدّينِ مِن حَرَجٍ ۚ مِلَّةَ أَبيكُم إِبراهيمَ ۚ هُوَ سَمّاكُمُ المُسلِمينَ مِن قَبلُ وَفي هٰذا لِيَكونَ الرَّسولُ شَهيدًا عَلَيكُم وَتَكونوا شُهَداءَ عَلَى النّاسِ ۚ فَأَقيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكاةَ وَاعتَصِموا بِاللَّهِ هُوَ مَولاكُم ۖ فَنِعمَ المَولىٰ وَنِعمَ النَّصيرُ | 22:78 |
