074-045-005-مدثر

آیه‌ی 45 از سوره‌ی مدثر: „وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ“

تحلیل دستوری:

1. وَ: حرف عطف است که به معنای „و“ می‌باشد و برای پیوند دادن جملات یا عباراتی استفاده می‌شود.
2. كُنَّا: فعل ماضی ناقص جمع مذکر متکلم (ما بودیم). این فعل از فعل ناقص „كان“ مشتق شده است که برای بیان زمان گذشته استفاده می‌شود و به معنای „بودن“ است.
3. نَخُوضُ: فعل مضارع مرفوع جمع مذکر متکلم (ما فرو می‌رفتیم/درگیر می‌شدیم). ریشه‌ی این فعل „خ و ض“ است که به معنای فرورفتن یا درگیر شدن در چیزی است.
4. مَعَ: حرف جر به معنای „با“ که برای بیان همراهی یا مشارکت به کار می‌رود.
5. الْخَائِضِينَ: اسم فاعل جمع مذکر از ریشه‌ی „خ و ض“ به معنای „فرو روندگان/درگیر شوندگان“. این اسم فاعل به کسانی اشاره دارد که در چیزی فرو می‌روند یا درگیر می‌شوند.

ریشه کلمات و معانی:

• كان (ک-و-ن): بودن، وجود داشتن.
• خوض (خ-و-ض): فرورفتن، درگیر شدن، مشارکت کردن.

نوع جمله:

این جمله یک جمله‌ی خبری است که درباره‌ی حالتی از گذشته صحبت می‌کند، به بیان اینکه گروهی در گذشته با دیگرانی که در کاری یا موضوعی فرو می‌رفتند، مشارکت داشتند.