068-039-003-قلم

تحلیل دستوری

1. أَمْ: حرف استفهام است و در اینجا برای سؤال و انکار به کار رفته است.
2. لَكُمْ:
   • لَ: حرف جر به معنای „برای“.
   • كُمْ: ضمیر متصل به معنای „شما“.
3. أَيْمَانٌ: جمع „يَمِين“، به معنای سوگندها.
4. عَلَيْنَا:
   • عَلَى: حرف جر به معنای „بر“.
   • نَا: ضمیر متصل به معنای „ما“.
5. بَالِغَةٌ: صفت مؤنث از ریشه „ب-ل-غ“ به معنای رسیدن یا کامل شدن.
6. إِلَىٰ: حرف جر به معنای „تا“ یا „به“.
7. يَوْمِ الْقِيَامَةِ:
   • يَوْمِ: مضاف به معنای „روز“.
   • الْقِيَامَةِ: مضاف‌الیه به معنای „قیامت“.
8. إِنَّ: حرف تأکید به معنای „به‌راستی“.
9. لَكُمْ: همان توضیح قبلی (برای شما).
10. لَمَا:
    • لَ: حرف تأکید.
    • مَا: اسم موصول به معنای „آنچه“ یا „چیزی که“.
11. تَحْكُمُونَ: فعل مضارع از ریشه „ح-ك-م“ به معنای حکم کردن یا قضاوت کردن.

تحلیل ریشه کلمات

• أَيْمَانٌ: از ریشه „ي-م-ن“ که به معنای سوگند خوردن است.
• بَالِغَةٌ: از ریشه „ب-ل-غ“ که به معنای رسیدن یا کامل شدن است.
• تَحْكُمُونَ: از ریشه „ح-ك-م“ که به معنای حکم کردن یا قضاوت کردن است.

نوع جمله و معنا

این آیه یک جمله استفهامی است که برای انکار و توبیخ استفاده شده است. معنی کلی آیه این است:

„آیا برای شما سوگندهای محکم و باثباتی بر ما تا روز قیامت وجود دارد که آنچه را حکمی می‌کنید، برای شما باشد؟“

این آیه در مقام انکار بیان شده و نشان‌دهنده این است که هیچ پیمانی وجود ندارد که بر اساس آن بتوانند هر آنچه را بخواهند حکم کنند.