آیه 5 «فَأَمَّا مَنْ أَعْطَىٰ وَاتَّقَىٰ»:- فَ: حرف عطف است که برای اتصال دو جمله یا دو کلمه به کار می‌رود. در اینجا برای نشان دادن نتیجه و تأکید آمده است.
- أَمَّا: حرف شرط و تفصیل است که به معنی «اما» یا «در خصوص» است. این حرف برای بیان شرط یا مقدمه‌ای که به نتیجه‌ای ختم می‌شود، استفاده می‌شود.
- مَنْ: اسم موصول است و به معنای «کسی که» یا «هر کسی که» استفاده می‌شود. در اینجا نقش فاعل را دارد.
- أَعْطَىٰ: فعل ماضی و مؤنث غایب است که از ریشه «ع-ط-و» (عطا) به معنای «بخشیدن» یا «دادن» می‌آید.
- وَ: حرف عطف است و برای اتصال دو جمله یا کلمه به کار می‌رود.
- اتَّقَىٰ: فعل ماضی و مؤنث غایب است که از ریشه «و-ق-ی» (وقایه) به معنای «پرهیز کردن» یا «تقوا داشتن» می‌آید.
تحلیل معنایی:- ریشه‌ی «ع-ط-و» (عطا) به معنای بخشش و سخاوت است.
- ریشه‌ی «و-ق-ی» (وقایه) به معنای حفظ و تقواست.
نوع جمله:این جمله یک جمله شرطی است که مقدمه آن با «أَمَّا مَنْ» آغاز می‌شود و نتیجه آن در آیات بعدی ذکر می‌شود. معنی آیه:آیه به این معناست که «اما کسی که بخشید و پرهیزگار بود». این جمله شرطی است که در ادامه آن نتیجه‌ای ذکر می‌شود، و تأکید بر اعمال نیک و تقوا دارد. | 