| مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ مالک روز جزا
تحلیل واژه به واژه و ریشه‌شناسی - مَالِكِ
- ترجمه: مالک، صاحب
- ریشه: م-ل-ک
- تحلیل دستوری: اسم فاعل (صفت) از ریشه «مَلَکَ» به معنی مالک بودن یا صاحب بودن.
- نقش: نهاد جمله (فاعل پنهان: خداوند است.)
- يَوْمِ
- ترجمه: روز
- ریشه: ی-و-م
- تحلیل دستوری: اسم (مضاف‌الیه)
- نقش: مضاف‌الیه برای کلمه «مالک» (مالکِ چه چیزی؟ روز)
- الدِّينِ
- ترجمه: دین، جزا (در اینجا به معنی پاداش و سزا، یعنی روز حساب)
- ریشه: د-ی-ن
- تحلیل دستوری: اسم (مضاف‌الیه برای یوم)
- نقش: مضاف‌الیه برای کلمه «یوم» (روزِ چه چیزی؟ روزِ دین/جزا)
نوع جمله و معنی - نوع جمله: جمله اسمیه (جمله اسمی؛ خبری است)
- معنی: بیان‌کننده مالکیت خداوند بر روز قیامت یا روز جزا است.
- توضیح: این جمله خبر می‌دهد که خداوند تنها مالک و صاحب اختیار روز قیامت است، روزی که همه انسان‌ها برای حسابرسی اعمالشان حاضر می‌شوند.
خلاصه:
این جمله از لحاظ دستوری، جمله اسمیه است و معنای اصلی آن تأکید بر مالکیت مطلق خداوند بر روز قیامت (روز جزا) است. واژه‌های کلیدی آن هرکدام ریشه عربی دارند و نقش‌های دستوری آن‌ها در جمله مشخص است. | 