087-009-008-أعلى

تحلیل دستوری:

1. فَذَكِّرْ:
   • فَ: حرف عطف است و معمولاً برای نتیجه‌گیری یا ترتیب در جملات به کار می‌رود.
   • ذَكِّرْ: فعل امر از باب تفعیل (باب دوم) است. ریشه آن „ذ-ک-ر“ است. این فعل به معنی „یادآوری کن“ است.
2. إِن:
   • حرف شرط است و به معنی „اگر“ می‌باشد.
3. نَّفَعَتِ:
   • فعل ماضی (گذشته) از باب نفع (باب اول) است. ریشه آن „ن-ف-ع“ است که به معنی „سودمند بودن“ است.
   • نون مشدده در ابتدای فعل، نشان‌دهنده تأکید است.
   • تا مرفوعه آخر فعل نشان‌دهنده فاعل مؤنث مفرد است.
4. الذِّكْرَى:
   • اسم مؤنث معرفه به الف و لام است.
   • ریشه آن „ذ-ک-ر“ است و به معنی „یادآوری“ یا „پند“ می‌باشد.

ریشه و معانی:

• ذ-ک-ر:
  • یادآوری، ذکر، پند و نصیحت.
• ن-ف-ع:
  • سودمند بودن، منفعت داشتن.

نوع جمله و معنی:

این جمله یک جمله شرطی است که از دو قسمت تشکیل شده است:

1. فعل امر „فَذَكِّرْ“ که به معنای „یادآوری کن“.
2. جمله شرطی „إِن نَّفَعَتِ الذِّكْرَى“ که به معنای „اگر یادآوری سودمند باشد“.

معنی کلی آیه:

پس یادآوری کن اگر یادآوری سودمند باشد.

این آیه به پیامبر اسلام دستور می‌دهد که به یادآوری و نصیحت بپردازد، البته در شرایطی که این یادآوری برای شنونده مفید واقع شود.