26 قدر

سوره قدر (سوره 97 قرآن) یکی از سوره‌های کوتاه مکی است که پنج آیه دارد. این سوره به شب قدر، شبی که قرآن بر پیامبر اسلام نازل شد، و ارزش و عظمت آن می‌پردازد. در این سوره، خداوند درباره ویژگی‌ها و اهمیت این شب بزرگ صحبت می‌کند و آن را شبی برتر از هزار ماه معرفی می‌کند. همچنین فرود آمدن فرشتگان و روح  در آن شب و فراوانی برکات و رحمت‌های الهی در شب قدر توصیف شده است.

1. نزول قرآن در شب قدر (آیه 1):
سوره با اشاره به شب قدر و نزول قرآن آغاز می‌شود:
„إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ“ (بی‌گمان ما آن [قرآن] را در شب قدر نازل کردیم).

در این آیه، خداوند به صراحت بیان می‌کند که قرآن در شب قدر نازل شده است. شب قدر شبی ویژه است که در آن قرآن، به عنوان کتاب هدایت، برای اولین بار بر پیامبر اسلام نازل شد.

2. اهمیت و عظمت شب قدر (آیه 2):
در این آیه، خداوند از اهمیت و عظمت شب قدر سخن می‌گوید:
„وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ“ (و چه چیز تو را آگاه ساخت که شب قدر چیست؟).

این آیه با لحنی پرسشی به ما گوشزد می‌کند که شب قدر شبی بسیار عظیم و پرارزش است که حتی درک کامل آن برای انسان دشوار است. این بیان نشان از اهمیت و شگفتی این شب دارد که خداوند از ما می‌خواهد در مورد بزرگی آن بیندیشیم.

3. برتری شب قدر بر هزار ماه (آیه 3):
در این آیه، خداوند عظمت شب قدر را بیشتر روشن می‌کند:
„لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ“ (شب قدر بهتر از هزار ماه است).

4. نزول فرشتگان و روح در شب قدر (آیه 4):
در این آیه، به فرود آمدن فرشتگان و روح‌ در شب قدر اشاره می‌شود:
„تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ“ (فرشتگان و روح  در آن [شب] به فرمان پروردگارشان برای هر کاری نازل می‌شوند).

در این آیه گفته شده است که در شب قدر، فرشتگان و روح‌ به اذن خداوند به زمین نازل می‌شوند. آن‌ها حامل پیام‌ها و اوامر الهی هستند و به اجرای فرمان‌های خداوند در این شب مشغولند. نزول فرشتگان در شب قدر نشان‌دهنده عظمت این شب و حضور ویژه‌ای از رحمت و برکت الهی بوده است.

5. شب سلامتی و آرامش تا سپیده دم (آیه 5):
آخرین آیه به آرامش و امنیت شب قدر اشاره دارد:
„سَلَامٌ هِیَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ“ (این [شب] تا طلوع فجر [پر از] سلامتی است).

این آیه به آرامش و امنیت ویژه‌ای که در شب قدر حاکم بوده است، اشاره دارد. این شب سراسر سلامتی و آرامش بود. این آرامش و رحمت الهی تا هنگام طلوع فجر ادامه داشته است.

نتیجه‌گیری:
سوره قدر به عظمت و اهمیت شب قدر، شبی که قرآن در آن نازل شد، می‌پردازد. این شب به عنوان شبی برتر از هزار ماه معرفی شده و در آن فرشتگان و روح‌ به اذن خداوند به زمین نازل می‌شوند.

در سوره بیست و شش که بنام سوره قدر معروف است، توضیح داده شده که شب قدر، اول شبی است که بر پیغمبر اسلام، نزول قرآن شروع شد (یعنی شب مبعث پیغمبر اسلام و این شب که بر اساس آیه ۱۸۵ از سوره بقره، یکی از شبهای ماه مبارک رمضان بود (به روایت صحیح شب ۲۵ ماه رمضان بود) شبِ اندازه گیری و شبِ نقشه کشی و بعبارت دیگر شبِ بزرگترین نهضت اجتماعی در جهان است، که خالق عالم فرموده، که ارزش اجتماعی آن بیش از هزار ماه می باشد، یعنی به اندازه زمانی که این مکتب اجتماعی کم کم تربیت شده گانی پیدا میکنند و این تربیت شده گان کم کم به اوج قدرت خود می رسند و نهضتی را که باید در دنیا بوجود آورند، بوجود می آورند، از اوج قدرت خود سیر نزولی خواهند کرد تا کاملا از قدرت نهضت خود بیفتند و تربیت حقیقی اسلام دگرگونه شود.

اینکه می بینید، در روایات اسلامی از قول پیغمبر اسلام هست که بزودی مسلمین دچار فتنه ها میشوند، شاید آن روایات از این سوره اقتباس شده باشد و چنانکه در متن سوره خواهید دید، این شب قدر، اگر چه برای هر پیغمبر بزرگی تکرار شده و شب بعثت هر پیغمبری می باشد، دیگر آنطور که عوام الناس و برخی پیشوایان مذهبی فریبنده آنها معتقد می باشند، در هر سال تکرار نمی گردد و بنابر این هر روایتی که در اسلام برای تکرار آن، در هر سال در کتب روایات مسلمین است، ساخته دشمنان اسلام و یا علمای خیال باف و مسلمان نما است و اینک عین متن این سوره کوچک:

به دستور پروردگارشان

در هر كار

بِإِذْنِ رَبِّهِم

مِّن كُلِّ أَمْرٍ

تبصره : باید دانست که این هزار ماه عيناً اتفاق افتاد و این پیشگوئی اجتماعی تحقق یافت، زیرا درست از زمان فتح مکه، که سلطه حکومت اسلام محرز شد، تا زمان وليد بن عبدالملک که اوج پیشرفت مسلمین در دنیا بود هزار ماه طول کشید و از پس او کم کم قدرت اسلام، بواسطه عوامل خارجی و داخلی، به عقب نشینی افتاد.

تفسير آيه 4: آن ملكها، فرشتگان هم آهنگی می باشند، که جمعا به نام جبرئیل و یا در سوره نجم بنام شدید القوا خوانده شده اند که در سوره صافات خود را آن صف کشان حاضر به خدمت معرفی کرده اند که در زمان بعثت هر پیغمبر بزرگی از جانب الله مامور می شوند از هر کاری که دارند دست بکشند، تا با آن روح مخصوص که طبق آیه ۵۲ از سوره شورا، مطالب قرآن است، به زمین فرو آیند. بیشتر مفسران قرآن عبارت «من كل امر» را روی مقایسه آن با عبارت «مما خطياتهم» که در آیه ۲۵ سوره نوح آمده، از برای هر کاری، معنا کرده اند، که ناجور است، همانطور که روی عدم توجه که در بالا ذکر شد تصور کرده اند، این شب قدر به جهات موهومی هر سال تکرار می شود و یا هزار ماه، مفهومی جز کثرت ندارد، با اینکه روایت هزار ماه حکومت بنی امیه را دیده اند .

1. اندازه و مقدار: به معنی اندازه یا مقدار است. مثلاً: „قدر حجم آب“.
2. ارزش و مقام: به معنای ارزش و مقام شخص یا چیزی است. مثلاً: „قدر انسان را بشناسید“.
3. تقدیر و تعیین: به معنی تقدیر و سرنوشت می‌باشد. مثلاً: „قدر الهی“.
4. شب قدر: به شب خاصی در ماه رمضان اشاره دارد که در آن قرآن نازل شده است و دارای فضیلت و ارزش زیادی است.

کاربرد در زبان عربی:

• معمولاً در جملات برای اشاره به مقدار، ارزش یا تقدیر استفاده می‌شود. به عنوان مثال:
  • „هذا الكتاب له قدر كبير“ (این کتاب ارزش زیادی دارد).
  • „قدّر الله ما شاء“ (خدا آنچه را بخواهد تقدیر می‌کند).

در چندین آیه از قرآن، واژه‌های „ملائکه“ و „روح“ با هم ذکر شده‌اند. این آیات به مفاهیم مرتبط با فرشتگان و روح (که معمولاً به جبرئیل یا یک موجود مقرب الهی دیگر اشاره دارد) اشاره دارند. در زیر برخی از این آیات همراه با ترجمه فارسی آورده شده است:

1. سوره قدر، آیه 4:
تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ

فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند.

2. سوره نبا، آیه 38:
يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفًّا لَا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَقَالَ صَوَابًا

روزی که روح و فرشتگان به صف می‌ایستند؛ (و) هیچ‌کس سخن نمی‌گوید، مگر آن کس که خداوند رحمان به او اجازه داده و سخن صواب می‌گوید.

3. سوره معارج، آیه 4:
تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ

فرشتگان و روح به سوی او در روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است عروج می‌کنند.

4. سوره النحل، آیه 2:
يُنَزِّلُ الْمَلَائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ

فرشتگان را همراه با روح به فرمانش بر هر کس از بندگانش که بخواهد نازل می‌کند (و دستور می‌دهد) که: «مردم را انذار کنید که معبودی جز من نیست؛ پس تنها از من پروا کنید!»

این آیات به تناسب موضوعات مختلف از نزول فرشتگان و روح در شب قدر، روز قیامت و ارتباط با پیامبران اشاره دارند.