و اینکه ابراهیم برای پدرش از الله آمرزش خواست، آمرزش خواستن او نبود، مگر روی مهلتی که ابراهیم در مدت معینی برای او مهلت تعیین کرده بود، پس وقتی ابراهیم کاملا فهمید که پدرش دشمنی است برای الله، از او بیزاری جست و بعلاوه ابراهیم مردی تضرع کننده و بردبار بود (ابراهیم برطبق داستانش که در تورات در مورد عدم رضایتش از اینکه چرا خالق عالم میخواهد قوم لوط را دچار عذاب سخت و نابود کننده کند، خیلی با الله چون و چرا و التماس کرد که آنان دچار عذاب نشوند، خالق عالم در توصیه های تربیتی قرآن به مسلمانان گوشزد میکند که مانند ابراهيم احساساتی و دلسوزِ غیر منطقی نباشند و از کشته شدن و نابودی فسادکاران ناراحت نباشند، در این مورد به آیه ۷6 و ۷۷ از سوره هود که اشاره ایست به مطالب مفصل باب هجدهم از کتاب اول تورات مراجعه شود و در مورد استغفار ابراهیم برای پدرش، با در نظر گرفتن آیه 4 از سوره ممتحنه و آیه ۸6 از سوره شعرا و اینکه بر طبق مطالب باب یازدهم از کتاب اول تورات، ابراهیم پدرش را در حران گذاشت و خود با لوط بطرف فلسطین آمد، جریان این بود که ابراهیم وقتی دید پدرش او را از مخالفت با بت پرستی منع میکند، به تصور اینکه پدرش شاید روی نادانی بت پرست شده باشد نه روی فساد جوئی ابتدا در مقابل او و سایر بت پرستان روی دلسوزی نسبت به پدرش و برای تشویق او به ایمان آوردن، رو به الله كرد و گفت گناه گذشته پدرم را، چون روی نادانی بوده ببخش و بعدا که دید پدرش به او در تبلیغ رسالتش کمک نمی کند، دوباره به پدرش گفت اگر تا مدت معینی در وضع پیغمبری من فکر کردی و پیغمبری مرا قبول نمودی، من از الله میخواهم گناهانت را ببخشد، ولی بعدا که دید حتی با دیدن معجزه سوخته نشدنِ ابراهیم در آتش نیز پیغمبری او را نپذیرفت با اینکه روی فشار نمرود با پدرش از اورکلده خارج شد، در حران پدر را با اینکه پیر بود گذاشت و خود بسوی کنعان رفت، در تفسیرهائی نزول آیات را درباره ابوطالب عموی پیغمبر اسلام که در مکه وفات یافت دانسته اند و یا آنرا مربوط به رفتن پیغمبر اسلام بر سر قبر مادرش و استغفار مادرش تصور کرده اند، در حالیکه آیات بالا علاوه بر آنکه کلی میباشد و درباره هر نوع استغفاری نسبت به کفران کنندگان آيات الله میباشد، روی موقعیت زمان نزول مربوط است، به استغفار مؤمنان در نزد پیغمبر اسلام برای خویشانی از خود که مشرک بودند و خود حاضر نبودند بیایند و نزد پیغمبر اسلام از گذشته خود توبه کنند و ایمان آورند و در این آیه از آن جهت اسم پیغمبر اسلام آورده شده که مؤمنان دیگر بدانند، جائی که خود پیغمبر اسلام حق ندارد از الله بخشش اینگونه خویشانش را بخواهد، سایر مؤمنان هم حق نخواهند داشت، از پیغمبر اسلام و یا از الله عفو و بخشش اینگونه خویشان خود را بخواهند) (۱۱4) |
009-114-113-توبة
« Back to Glossary Index