072-001-042-جن

1. تحلیل نحوی و صرفی کلمات:

قُلْ

• نوع کلمه: فعل امر
• ریشه: «ق-و-ل»
• ماده ثلاثی مجرد: «قالَ» (گفتن)
• ساختار: فعل امر مفرد مخاطب
• ترجمه: بگو
• نقش نحوی: فعل اصلی جمله.

أُوحِيَ

• نوع کلمه: فعل ماضی مجهول
• ریشه: «و-ح-ی»
• ماده ثلاثی مجرد: «أوحى» (وحی کردن)
• ساختار: فعل ماضی مجهول، صیغه مفرد مذکر غایب
• ترجمه: وحی شده است
• نقش نحوی: خبر جمله.

إِلَيَّ

• نوع کلمه: جار و مجرور
  • إلى: حرف جر (به سوی)
  • يّ: ضمیر متصل برای متکلم وحده
• ترجمه: به من
• نقش نحوی: متعلق به فعل «أُوحِيَ».

أَنَّهُ

• نوع کلمه: حرف مشبه بالفعل + ضمیر
  • أنّ: حرف تاکید (که)
  • هُ: ضمیر متصل برای مفرد مذکر غایب (او/آن)
• ترجمه: که آن.
• نقش نحوی: «أنّ» و اسم آن در مقام مفعول دوم برای «أُوحِيَ».

اسْتَمَعَ

• نوع کلمه: فعل ماضی
• ریشه: «س-م-ع»
• ماده ثلاثی مجرد: «استمع» (گوش دادن)
• ساختار: فعل ماضی، صیغه مفرد مذکر غایب
• ترجمه: گوش داد.
• نقش نحوی: فعل اصلی جمله.

نَفَرٌ

• نوع کلمه: اسم مفرد
• ریشه: «ن-ف-ر»
• ماده ثلاثی مجرد: «نفر» (گروه کوچک)
• ساختار: اسم نکره
• ترجمه: گروهی
• نقش نحوی: فاعل برای فعل «اسْتَمَعَ».

مِّنَ الْجِنِّ

• نوع کلمه: جار و مجرور
  • مِنْ: حرف جر (از)
  • الْجِنِّ: اسم معرفه (جن‌ها)
    • ریشه: «ج-ن-ن» (پنهان شدن)
    • ترجمه: جن
• ترجمه کلی: از جنس جن.
• نقش نحوی: متعلق به کلمه «نَفَرٌ».

فَقَالُوا

• نوع کلمه: حرف عطف + فعل ماضی
  • فَـ: حرف عطف (پس)
  • قالوا: فعل ماضی، صیغه جمع مذکر غایب
    • ریشه: «ق-و-ل» (گفتن)
    • ترجمه: گفتند.
• نقش نحوی: فعل اصلی جمله بعد از عطف.

إِنَّا

• نوع کلمه: حرف مشبه بالفعل + ضمیر متصل
  • إِنَّ: حرف تاکید (همانا)
  • نا: ضمیر متصل برای متکلم مع الغیر (ما)
• ترجمه کلی: همانا ما.
• نقش نحوی: مبتدا و خبر.

سَمِعْنَا

• نوع کلمه: فعل ماضی + ضمیر متصل
  • ریشه: «س-م-ع» (شنیدن)
  • ساختار: فعل ماضی، صیغه جمع متکلم مع الغیر
  • ترجمه: شنیدیم.
• نقش نحوی: خبر جمله اسمیه.

قُرْآنًا

• نوع کلمه: اسم منصوب
  • ریشه: «ق-ر-أ» (خواندن)
  • ماده ثلاثی مجرد: «قرآن» (کتاب مقدس اسلامی)
  • ساختار: اسم نکره منصوب
  • ترجمه: قرآنی.
• نقش نحوی: مفعول به برای «سَمِعْنَا».

عَجَبًا

• نوع کلمه: اسم منصوب
  • ریشه: «ع-ج-ب» (تعجب کردن)
  • ماده ثلاثی مجرد: «عجب» (چیز شگفت‌آور)
  • ساختار: اسم نکره منصوب، حال یا تمییز.
  • ترجمه: شگفت‌آور.
• نقش نحوی: حال برای قرآن.

2. تحلیل ریشه‌های کلمات:

3. نوع جمله:

این آیه ترکیبی از چند جمله مختلف است:

1. جمله امری → «قُلْ».
2. جمله خبری → «أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الْجِنِّ».
3. نقل قول → «فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا».

4. ترجمه کلی به فارسی:

بگو (ای پیامبر): به من وحی شده است که گروهی از جن‌ها گوش دادند، پس گفتند: ما قرآنی شگفت‌آور شنیده‌ایم.

نتیجه‌گیری:

این آیه با ترکیبی از افعال امر، ماضی و نقل قول، بیان وحی الهی را به صورت یک روایت خاص از استماع جن‌ها به قرآن مطرح می‌کند. استفاده از ساختارهای تاکید مانند «إِنَّ» و توصیفاتی مانند «عَجَبًا» بر اهمیت و شگفتی این واقعه تأکید دارد.