آیه 2: تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ
1. تحلیل گرامری (نحوی و صرفی):- تِلْكَ
- نوع کلمه: اسم اشاره دور.
- جنس: مؤنث.
- اعراب: مبتدا، مرفوع.
- ترجمه: «این» یا «آن» برای اشاره به چیزی مؤنث.
- آيَاتُ
- نوع کلمه: جمع مونث سالم.
- مفرد: آیَةٌ (به معنای علامت، نشانه، یا آیه قرآن).
- اعراب: بدل از مبتدا (خبر یا مضاف‌الیه بسته به بافت جمله).
- ترجمه: «آیات» یا «نشانه‌ها».
- الْكِتَابِ
- نوع کلمه: اسم جنس.
- اعراب: مضاف‌الیه مجرور (به دلیل اضافه شدن به «آيَاتُ»).
- نقش در جمله: توضیح‌دهنده آیات (آیاتِ کتاب).
- ترجمه: «کتاب» (در اینجا اشاره به قرآن).
- الْحَكِيمِ
- نوع کلمه: صفت.
- اعراب: مجرور (به دلیل هم‌اضافگی با «الْكِتَابِ»).
- نقش در جمله: صفت برای «الْكِتَابِ».
- ترجمه: «حکیم» (دارای حکمت، پر از حکمت).
2. ریشه‌شناسی کلمات:- تِلْكَ
- از فعل ثلاثی مجرد «تَلَكَ»، مرتبط با اشاره دور برای جنس مؤنث.
- آيَاتُ
- ریشه: «أ-ي-ي»
- معنای ریشه: علامت، نشانه، عبرت، معجزه.
- الْكِتَابِ
- ریشه: «ک-ت-ب»
- معنای ریشه: نوشتن، گرد آوردن.
- الْحَكِيمِ
- ریشه: «ح-ک-م»
- معنای ریشه: حکم کردن، قضاوت، حکمت.
3. نوع جمله و ساختار دستوری:- نوع جمله: اسمیه (جمله‌ای که با اسم شروع می‌شود).
- ساختار کلی جمله:
مبتدا (تِلْكَ) + خبر (آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ).
4. معنا و مفهوم آیه به فارسی:«آن [ها] آیات [نشانه‌های] کتاب حکیم [پر از حکمت] هستند.» این آیه به ماهیت قرآن اشاره دارد و بیان می‌کند که آیات آن پر از حکمت و نشانه‌هایی برای هدایت انسان‌ها هستند. | 