آیه 1: قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ
۱. تحلیل لغوی و ریشه‌شناسی:1.1 قَدْ- نوع کلمه: حرف
- کاربرد:
- برای تحقیق (یعنی تأکید بر وقوع فعل) یا برای تقریب (نزدیکی زمان وقوع فعل) به کار می‌رود.
- معنا:
- در اینجا معنی تحقیق می‌دهد: «قطعاً» یا «به‌راستی».
1.2 أَفْلَحَ- نوع کلمه: فعل ماضی
- ریشه: ف-ل-ح
- وزن: أَفْعَلَ (باب إفعال)
- معنا در لغت:
- ریشه „فلح“ به معنای شکافتن، کامیابی و رستگاری است.
- در اینجا فعل „أفلح“ به معنای رستگار شد، موفق شد، یا به سعادت رسید می‌باشد.
1.3 الْمُؤْمِنُونَ- نوع کلمه: اسم معرفه با „ال“ (اسم جمع مذکر سالم)
- ریشه: أ-م-ن
- وزن: مُفْعِل (اسم فاعل از باب إفعال)
- معنا در لغت:
- از ریشه «امن» به معنای ایمان آوردن، ایمن کردن، و تسلیم شدن گرفته شده است.
- „المؤمنون“ به معنای کسانی که ایمان آورده‌اند.
۲. تحلیل نحوی:نوع جمله:- جمله خبریه (برای بیان یک خبر قطعی به کار رفته است).
ساختار جمله:- قَدْ: حرف تحقیق (تأکید بر وقوع فعل).
- أَفْلَحَ: فعل ماضی (فعل اصلی جمله).
- فاعل آن ضمیر مستتر „هُمْ“ است که به „المؤمنون“ بازمی‌گردد.
- الْمُؤْمِنُونَ: اسم مرفوع و مبتدا از نظر معنا (فاعل اصلی جمله).
۳. معنای کلی آیه:«به‌راستی مؤمنان رستگار شدند.»
۴. پیام آیه:این آیه با تأکید بر رستگاری مؤمنان، مسیر ایمان و عمل صالح را به عنوان راهی مطمئن برای فلاح و موفقیت معرفی می‌کند. | 