آیه 1: يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنفَالِ ۖ قُلِ الْأَنفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ ۖ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ ۖ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
۱. تحلیل دستوری آیه:فعلها:- يَسْأَلُونَكَ
- فعل مضارع.
- صیغه: جمع مذکر غایب (آنها میپرسند).
- ریشه: „س-أ-ل“ (سؤال کردن، پرسیدن).
- معنی: „از تو سؤال میکنند“.
- قُل
- فعل امر.
- صیغه: مفرد مذکر مخاطب (بگو).
- ریشه: „ق-و-ل“ (گفتن).
- معنی: „بگو“.
- فَاتَّقُوا
- فعل امر.
- صیغه: جمع مذکر مخاطب (تقوا پیشه کنید).
- ریشه: „و-ق-ی“ (پرهیز کردن، محافظت کردن).
- معنی: „پس تقوا پیشه کنید“.
- أَصْلِحُوا
- فعل امر.
- صیغه: جمع مذکر مخاطب (اصلاح کنید).
- ریشه: „ص-ل-ح“ (صلاح، اصلاح کردن).
- معنی: „اصلاح کنید“.
- وَأَطِيعُوا
- فعل امر.
- صیغه: جمع مذکر مخاطب (اطاعت کنید).
- ریشه: „ط-و-ع“ (اطاعت کردن).
- معنی: „اطاعت کنید“.
- إِن كُنتُم
- فعل ماضی ناقص (بودن).
- صیغه: جمع مذکر مخاطب (اگر شما بودید).
- ریشه: „ک-و-ن“ (وجود داشتن، بودن).
- معنی: „اگر شما مؤمن هستید“.
اسمها و ترکیبات:- الْأَنفَال
- اسم جمع (غنائم جنگی، اضافات).
- ریشه: „ن-ف-ل“ (اضافه، زیادتی).
- معنی: „غنائم جنگی“.
- اللَّه
- اسم خاص.
- بدون ریشه (نام خداوند).
- الرَّسُول
- اسم مفرد مذکر معرفه.
- ریشه: „ر-س-ل“ (رسالت، فرستادن).
- معنی: „فرستاده، پیامبر“.
- ذَاتَ بَيْنِكُمْ
- ترکیب اضافی.
- ذات: اسم مؤنث مفرد (ذات، اصل).
- بینکم: ظرف مکان یا حالت مضاف و مضافالیه (بین شما).
حروف و ادوات:- عَنِ
- إِن
- فَـ
- حرف عطف یا تفریع.
- معنی: „پس“.
- وَ
۲. ریشه کلمات و معنای آنها به فارسیکلمه | ریشه | معنا در فارسی |
---|
يَسْأَلُونَكَ | س-أ-ل | پرسیدن | قُل | ق-و-ل | گفتن | فَاتَّقُوا | و-ق-ی | پرهیز کردن | أَصْلِحُوا | ص-ل-ح | اصلاح کردن | أَطِيعُوا | ط-و-ع | اطاعت کردن | كُنتُم | ک-و-ن | بودن | الْأَنفَال | ن-ف-ل | اضافات، غنائم |
۳. نوع جمله و ساختار کلی آیه- نوع جمله: ترکیبی از جمله خبری و امری. در این آیه هم خبری داده میشود („غنائم برای خدا و رسول است“) و هم دستورات عملی بیان میشود („تقوا پیشه کنید، اصلاح کنید و اطاعت کنید“).
- ساختار کلی:
- ابتدا سؤال مطرح شده است.
- سپس پاسخ داده شده.
- دستورات اخلاقی و دینی اضافه شدهاند.
۴. ترجمه آیه به فارسی„از تو دربارهی غنائم جنگی میپرسند؛ بگو غنائم متعلق به خدا و پیامبر است؛ پس تقوا پیشه کنید، روابط میان خود را اصلاح کنید و از خدا و پیامبرش اطاعت نمایید، اگر ایمان دارید.“ |