۱. معنی واژه «يُطِيقُونَهُ»واژه «يُطِيقُونَهُ» از ریشه «ط-و-ق» گرفته شده است و در زبان عربی به معنای «توانایی داشتن»، «تحمل کردن» یا «قدرت انجام کاری را داشتن» می‌باشد. این واژه در قرآن کریم نیز به کار رفته است، به‌ویژه در آیه‌ای که به روزه و توانایی انجام آن اشاره دارد: وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ
(سوره بقره، آیه ۱۸۴)
در این آیه، «يُطِيقُونَهُ» به معنای «کسانی که توان انجام آن را دارند» آمده است.
۲. ریشه و اشتقاق واژهریشه این واژه «ط-و-ق» است که به معنای «طاقت»، «قدرت» یا «حلقه‌ای که دور چیزی قرار می‌گیرد» می‌باشد. از این ریشه، واژگان مختلفی در عربی ساخته شده‌اند، از جمله: - طاقت: توانایی یا ظرفیت انجام کاری.
- طوق: حلقه یا گردنبند.
- إطاقة: توانایی یا قدرت تحمل.
۳. ویژگی‌های دستوری (گرامری)- نوع کلمه: فعل مضارع.
- شخص و شمار: جمع مذکر غایب.
- باب صرفی: باب «إفعال» (افعال ثلاثی مزید).
- اعراب:
- يُطِيقُونَ: فعل مضارع مرفوع به دلیل عدم وجود ناصب یا جازم.
- هُ: ضمیر متصل منصوب که به مفعول اشاره دارد.
۴. ریشه‌شناسی و ساختار صرفی- ماضی ثلاثی مزید: «أطاقَ» به معنای «توانست» یا «قدرت انجام کاری را داشت».
- مصدر: «إطاقة» یا «طاقَة».
- مضارع: «يُطِيقُ» به معنای «توانایی دارد».
- امر: «أطِقْ» به معنای «تحمل کن» یا «توانایی داشته باش».
۵. کاربرد در زبان عربیواژه «يُطِيقُونَهُ» بیشتر در متون دینی و ادبیات کلاسیک عربی به کار می‌رود. این واژه برای بیان توانایی جسمی و روحی انسان در انجام کارها استفاده می‌شود. به عنوان مثال: - لا يُطِيقُونَ الصبرَ: «آن‌ها توان صبر کردن ندارند.»
- يُطِيقُونَ العملَ الشاقَّ: «آن‌ها توان انجام کار سخت را دارند.»
۶. نکات اضافی- واژه «يُطِيقُونَهُ» در قرآن به طور خاص به تحمل روزه اشاره دارد، اما در کاربردهای دیگر می‌تواند به هر نوع توانایی تحمل یا انجام عملی اشاره کند.
- تفاوت «طاقة» و «إطاقة» در این است که «طاقة» بیشتر به ظرفیت یا توان ذاتی اشاره دارد، در حالی که «إطاقة» به معنای به کار بردن این توان یا ظرفیت است.
| 