يا أَيُّهَا

شرح مفصل معنی:

• «يا» حرف ندا است و برای صدا زدن یا توجه دادن مخاطب به کار می‌رود.
• «أَيُّهَا» ترکیبی است از «أيّ» (اسم استفهام و موصول برای اشاره به فرد یا گروه خاص) و «ها» (حرف تنبیه برای تأکید و جلب توجه بیشتر).

در مجموع، «يا أَيُّهَا» به معنای «ای …» یا «ای کسانی که …» است و بیشتر برای خطاب رسمی و محترمانه به کار می‌رود.

کاربرد در زبان عربی:

• بسیار در قرآن استفاده شده است، مانند:
  • «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا» (ای کسانی که ایمان آورده‌اید)
  • «يا أَيُّهَا النَّاسُ» (ای مردم)
• در ادبیات عربی برای خطاب محترمانه و رسمی به کار می‌رود.

ویژگی‌های دستوری:

• «يا» حرف ندا است.
• «أَيُّهَا» ترکیبی است برای خطاب مذکر مفرد یا جمع؛ برای مؤنث از «أَيَّتُهَا» استفاده می‌شود.
• بعد از «يا أَيُّهَا» معمولاً یک صفت یا اسم می‌آید که مخاطب را مشخص می‌کند.

اطلاعات ریشه‌شناسی:

• «يا» از ریشه ندا (ندا کردن، صدا زدن) است.
• «أيّ» به معنی «کدام» یا «هر» و برای اشاره به فرد یا گروه خاص به کار می‌رود.
• «ها» در این ترکیب برای تنبیه و تأکید است.

مترادف‌ها و متضادها:

مترادف‌ها در عربی:

• يا (به تنهایی)
• أيها (در خطاب)
• أيّتُها (برای مؤنث)
• أيّها الناس (ای مردم)

مترادف‌ها در فارسی:

• ای
• ایها
• ای کسانی که

متضاد:

• این ترکیب متضاد مستقیمی ندارد، چون ابزاری برای خطاب است و نه برای بیان ضدیت.

خلاصه: