«كَلّا» 33 بار در قرآن بکار رفته است. 1. معنی واژه: «كَلّا» یک واژه عربی است که به معنی «هرگز»، «نه»، «ابداً» یا «به هیچ وجه» به کار می‌رود. این واژه معمولاً برای ردّ قاطع یک امر یا انکار شدید استفاده می‌شود. 2. کاربرد واژه در زبان عربی: در زبان عربی، «كَلّا» عمدتاً در متون رسمی، ادبی و به ویژه در قرآن کریم دیده می‌شود. این واژه غالباً برای تأکید بر ردّ یک ادعا یا هشدار به کار می‌رود. نمونه‌هایی از کاربرد آن در قرآن: - ﴿كَلَّا إِنَّ الْإِنسَانَ لَيَطْغَى﴾(هرگز، انسان طغیان می‌کند)
- ﴿كَلَّا بَلْ تُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ﴾(نه، بلکه شما دنیای زودگذر را دوست دارید)
3. ویژگی‌های دستوری (گرامری): - نوع واژه: حرف ردّ و امتناع (حرف جواب و نفی)
- جایگاه: معمولاً در ابتدای جمله یا در پاسخ به جمله‌ای که نیاز به ردّ قاطع دارد.
- اعراب: مبنی بر سکون (همیشه با حرکت سکون خوانده می‌شود: کَلّا)
4. اطلاعات ریشه‌شناسی (اتیمولوژی): - ریشه: واژه «كَلّا» از ریشه «ک ل ل» گرفته شده است.
- ساختار: ترکیبی از حرف «کَ» (برای تأکید) و «لا» (نفی) است که در کنار هم معنی نفی شدید می‌دهد.
5. مترادف‌ها و متضادها: مترادف‌های عربی: - أبدًا (ابداً)
- مطلقًا (مطلقاً)
- لا (نه)
- حاشا (هرگز)
- لم یکن (نبوده است)
مترادف‌های فارسی: متضادهای عربی: - نعم (بله)
- أجل (آری)
- بلى (آری)
متضادهای فارسی:
خلاصه:
«كَلّا» واژه‌ای است برای نفی شدید و رد قاطع، عمدتاً در ادبیات و قرآن عربی کاربرد دارد، مترادف آن در فارسی «هرگز» و متضاد آن «بله» است. | 