ر-ج-ع

« Back to Glossary Index
ریشه ثلاثی «ر ج ع» در قرآن ۱۰۴ بار در شش مشتق مختلف آمده است:

۷۹ بار به صورت فعل ماضی ساده «رَجَعَ» (بازگشت، برگشت)

1

یک بار به صورت فعل باب ششم «یَتَرَاجَعُ» (یکدیگر را بازگرداندن، رد و بدل کردن)

2

سه بار به صورت اسم «رَجْع» (بازگشت، رجعت)

3

یک بار به صورت اسم «رُجْعىٰ» (بازگشت، برگشت)

4
معانی واژه

رُجْعىٰ به معنای «بازگشت»، «برگشتن»، «بازگشت‌گاه»، «محل یا زمان بازگشت»، و همچنین «امکان یا حالت بازگشت» است. این واژه بیشتر در متون دینی، فلسفی و حقوقی عربی به کار می‌رود و به معنای بازگشت به حالت یا مکان اولیه یا بازگشت به سوی چیزی (مانند بازگشت به سوی خداوند یا بازگشت به دنیا) است.


کاربرد واژه در زبان عربی

  • در قرآن کریم و متون دینی:
    • «إِنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ الرُّجْعىٰ» (بازگشت به سوی پروردگار توست.)
  • در حقوق:
    • «حق الرُجْعىٰ» به معنای حق بازگشت زن به عقد شوهر در عده طلاق رجعی.
  • در فلسفه:
    • اشاره به بازگشت روح یا بازگشت به اصل.

ویژگی‌های دستوری (گرامری)

  • نوع واژه: اسم مؤنث (مصدر)
  • ریشه ثلاثی: ر ج ع (رَجَعَ)
  • جمع: ندارد (مصدر است و مفرد به‌کار می‌رود)
  • نقش: معمولاً به عنوان مضاف‌الیه یا خبر به کار می‌رود.

اطلاعات ریشه‌شناسی (اتیمولوژی)

  • ریشه: عربی
  • از فعل ثلاثی «رَجَعَ» به معنای «بازگشتن» مشتق شده است.
  • ساختار: وزن فُعْلىٰ (که برای بیان حالت یا کیفیت به کار می‌رود)

مترادف‌ها و متضادها

مترادف‌ها (عربی):

  • عَودَة (بازگشت)
  • إیاب (بازگشت)
  • رجوع (رجوع، بازگشت)
  • مراجعة (بررسی مجدد، بازگشت به موضوع)

مترادف‌ها (فارسی):

  • بازگشت
  • برگشت
  • مراجعت
  • عودت

متضادها (عربی):

  • بقاء (ماندن)
  • استقرار (استقرار یافتن)
  • استمرار (ادامه داشتن)

متضادها (فارسی):

  • ماندن
  • اقامت
  • دوام
 

۱۶ بار به صورت اسم «مَرْجِع» (جای بازگشت، محل رجوع)

5

چهار بار به صورت اسم فاعل «رَاجِعُون» (بازگردندگان، کسانی که بازمی‌گردند)

6
Nach oben scrollen