حروف عطف در زبان عربی کلماتی هستند که دو جمله، عبارت یا کلمه را به هم وصل میکنند. انواع حروف عطف به شرح زیر است:
1. حرف عطف و- معنی: و (وَ) به معنی „و“ در فارسی است.
- کاربرد: برای اتصال دو چیز که در یک نوع هستند یا دو جمله.
- مثال:
- ذَهَبَ أَحْمَدُ وَ عَلِيٌّ (احمد و علی رفتند)
- کَتَبْتُ دَرْسِي وَ قَرَأْتُ الكِتَابَ (درس خود را نوشتم و کتاب را خواندم)
2. حرف عطف فـ- معنی: پس، سپس
- کاربرد: برای نشان دادن توالی زمانی یا دلالت بر علت و معلول ضعیف
- مثال:
- قَرَأَ القِصَّةَ فَنَامَ (او داستان را خواند سپس خوابید)
- جَاءَ فَسَلَّمَ (آمد پس سلام کرد)
3. حرف عطف ثُمَّ- معنی: سپس، بعد از آن
- کاربرد: برای بیان توالی زمانی با فاصله بیشتر از حرف عطف فـ
- مثال:
- دَرَسَ ثُمَّ نَامَ (درس خواند سپس خوابید)
- أَكَلْتُ ثُمَّ شَرِبْتُ (خوردم سپس نوشیدم)
4. حرف عطف أَوْ- معنی: یا
- کاربرد: برای بیان انتخاب بین دو چیز یا بیشتر
- مثال:
- تَأْكُلُ تُفَّاحًا أَوْ بُرْتُقَالًا؟ (سیب میخوری یا پرتقال؟)
- هَل تَدْرُسُ أَوْ تَعْمَلُ؟ (آیا درس میخوانی یا کار میکنی؟)
5. حرف عطف أَمْ- معنی: آیا (برای سوال انکاری یا انتخاب)
- کاربرد: در جملات پرسشی برای انتخاب بین دو چیز معمولاً با بار منفی یا شک و تردید
- مثال:
- هَل ذَهَبْتَ أَمْ بَقِيتَ؟ (آیا رفتی یا ماندی؟)
- أَتَدْرُسُ أَمْ تَلْعَبُ؟ (درس میخوانی یا بازی میکنی؟)
6. حرف عطف بَلْ- معنی: بلکه، بلکه بالعکس
- کاربرد: برای رد کردن مطلب قبلی و بیان مطلب مخالف و تقویتکنندهی آن
- مثال:
- لَيْسَ زَيْدٌ كَذَلِكَ بَلْ هُوَ أَفْضَلُ (زید اینطور نیست بلکه بهتر است)
- لَمْ يَذْهَبْ بَلْ بَقِيَ (نرفت بلکه ماند)
7. حرف عطف لَا (لَا العَطْفِ)- معنی: نه، بلکه نه
- کاربرد: برای نفی و امتناع چیزی که بعد از آن ذکر میشود
- مثال:
- لَا الحَقُّ وَلَا الباطِلُ (نه حق است و نه باطل)
- لَا أَدْرِي وَ لَا أَهْمَمُ (نمیدانم و نه نگرانم)
8. حرف عطف كَيْفَ (در بعضی موارد)گاهی به صورت عطفی استفاده میشود اما کاربرد آن کمتر است.
خلاصه جدولحرف عطف | معنی | کاربرد | مثال |
---|
و | و | اتصال دو چیز مشابه | ذَهَبَ أَحْمَدُ وَ عَلِيٌّ | فـ | پس | توالی زمانی ضعیف | قَرَأَ القِصَّةَ فَنَامَ | ثُمَّ | سپس | توالی زمانی قویتر | دَرَسَ ثُمَّ نَامَ | أَوْ | یا | انتخاب | تَأْكُلُ تُفَّاحًا أَوْ بُرْتُقَالًا؟ | أَمْ | آیا | سوال انکاری/انتخابی | هَل ذَهَبْتَ أَمْ بَقِيتَ؟ | بَلْ | بلکه | رد و تقویت مخالف | لَيْسَ زَيْدٌ كَذَلِكَ بَلْ هُوَ أَفْضَلُ | لَا | نه | نفی امتناعی | لَا الحَقُّ وَلَا الباطِلُ |
|