| آیه 23 از سوره حدید در قرآن به شرح زیر است: متن آیه: لِّكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ تحلیل جملات1. جمله اول:لِّكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ - ترجمه: تا بر آنچه از دست شما رفته، غمگین نشوید.
- نوع جمله: جملۀ شرطی.
- تحلیل گرامری:
- لِكَيْلَا: حرف جر و برای بیان هدف.
- تَأْسَوْا: فعل مضارع، جمع، دوم شخص، از ریشه „أَسَى“ به معنی غمگین شدن.
- عَلَىٰ مَا: حرف جر و اسم موصول.
- فَاتَكُمْ: فعل ماضی، از ریشه „فَاتَ“ به معنی از دست رفتن، و ضمیر متصل „کُمْ“.
2. جمله دوم:وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ - ترجمه: و به آنچه به شما داده شده، شادمان نشوید.
- نوع جمله: جملۀ نهی.
- تحلیل گرامری:
- وَلَا: حرف عطف و نفی.
- تَفْرَحُوا: فعل مضارع، جمع، دوم شخص، از ریشه „فَرِحَ“ به معنی شادمان شدن.
- بِمَا: حرف جر و اسم موصول.
- آتَاكُمْ: فعل ماضی، از ریشه „آتَى“ به معنی دادن، و ضمیر متصل „کُمْ“.
3. جمله سوم:وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ - ترجمه: و خدا هر خودپسند مغروری را دوست ندارد.
- نوع جمله: جملۀ خبری.
- تحلیل گرامری:
- وَاللَّهُ: واژه „الله“ به عنوان مبتدا.
- لَا يُحِبُّ: فعل مضارع، از ریشه „أَحَبَّ“ به معنی دوست داشتن با حرف نفی „لا“.
- كُلَّ: اسم نکره، به معنی „هر“.
- مُخْتَالٍ: صفت، از ریشه „خَالَ“ به معنی خودپسند.
- فَخُورٍ: صفت، از ریشه „خَوَرَ“ به معنی مغرور.
ریشه‌ها و معانی- أَسَى: غمگین شدن
- فَرِحَ: شادمان شدن
- أَحَبَّ: دوست داشتن
- خَالَ: خودپسند
- خَوَرَ: مغرور
نتیجهگیریاین آیه در واقع به دو موضوع مهم اشاره دارد: - عدم غمگینی نسبت به آنچه که از دست رفته و
- عدم شادی نسبت به آنچه که به انسان داده شده است. همچنین تاکید بر این دارد که خداوند خودپسندان مغرور را دوست ندارد.
| 