| او کسی است که این کتاب را بر تو فرو فرستاد. برخی از آیات این کتاب (که قرآن باشد) محکم‌اند و اصل قرآن همین آیات هستند، و آیات دیگری متشابه‌اند. (از توضیحات موجود در این جملات درباره صفات آیات محکم و متشابه درمی‌یابیم که متشابهات قرآن به ۲۹ آیه‌ای محدود می‌شوند که در آغاز ۲۸ سوره از سوره‌های قرآن آمده‌اند و به صورت رمز هستند. باقی آیات قرآن، که مطابق قوانین زبان عربی نگاشته شده‌اند، محکمات قرآن‌اند. آیه“ به معنای نشانه است. محکمات دارای نشانه‌های استوار و معین‌اند، در حالی که متشابهات نشانه‌هایی غیرمحکم دارند. در زبان عربی نیز متشابه در برابر محکم به معنای چیزی است که استحکام ندارد. این „متشابه“ با متشابهی که در هدایت ذکر شده و در سوره زمر به تمام آیات قرآن اشاره دارد، متفاوت است. اگر در آغاز سوره فصلت آمده که „کِتابٌ اُحکِمَت آیاتُه“ و تمام قرآن محکم توصیف شده، این „محکم“ در برابر „متشابه“ نیست، بلکه به استحکام کلی تمام آیات قرآن اشاره دارد، حتی آیات متشابه. زیرا هنگامی که فلسفه وجودی آیات متشابه را در قرآن درک کنیم و نشانه‌های آنها را بشناسیم، تمام قرآن محکم جلوه می‌کند، حتی اگر معنای دقیق تک‌تک متشابهات را ندانیم.) اما کسانی که در دلهایشان انحراف و کجی وجود دارد، به دنبال بخش‌هایی از قرآن می‌روند که متشابه هستند تا فتنه‌ای دینی بیافرینند و تأویل متشابهات را جست‌وجو کنند. حال آن‌که تأویل آیات متشابه را جز خداوند کسی نمی‌داند. در مقابل کسانی که دل‌های کجی دارند، آنان که در علم قرآن تعمق کرده‌اند می‌گویند: «ما به آیات متشابه قرآن و آنچه خالق هستی درباره آنها فرموده ایمان داریم و تمام قرآن، چه محکم و چه متشابه، را از جانب پروردگار خود می‌دانیم.» اما این مطالب و فلسفه آنها را جز خردمندان درک نمی‌کنند. (این سخن هم خطاب به کسانی است که نمی‌خواهند این آیات را روشن و آموزنده بفهمند، و هم سخنی از جانب خداوند برای خوانندگان قرآن.) (۷) |
هُوَ الَّذي أَنزَلَ عَلَيكَ الكِتابَ مِنهُ آياتٌ مُحكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الكِتابِ وَأُخَرُ مُتَشابِهاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذينَ في قُلوبِهِم زَيغٌ فَيَتَّبِعونَ ما تَشابَهَ مِنهُ ابتِغاءَ الفِتنَةِ وَابتِغاءَ تَأويلِهِ ۗ وَما يَعلَمُ تَأويلَهُ إِلَّا اللَّهُ ۗ وَالرّاسِخونَ فِي العِلمِ يَقولونَ آمَنّا بِهِ كُلٌّ مِن عِندِ رَبِّنا ۗ وَما يَذَّكَّرُ إِلّا أُولُو الأَلبابِ
خلاصه نوع جملات:
|