الْحَمْدُ

« Back to Glossary Index

۱. معانی واژه الحمد

واژه «الحمد» به معنای ستایش، سپاس و تمجید است. این واژه در زبان عربی برای بیان قدردانی و شکرگزاری نسبت به خداوند یا هر موجود دیگری که شایسته ستایش باشد، استفاده می‌شود. معانی اصلی شامل:

  • ستایش و تحسین به دلیل کمالات و صفات.
  • شکرگزاری برای نعمت‌ها و الطاف.

۲. ریشه واژه الحمد

ریشه این واژه از فعل ثلاثی مجرد «حَمِدَ» (حَمَدَ-یَحْمَدُ) گرفته شده است. این فعل به معنای «ستودن» یا «سپاس گفتن» است.

۳. ویژگی‌های دستوری واژه الحمد

  • نوع کلمه: اسم.
  • حالت اعرابی: مرفوع (به دلیل وجود «ال» تعریف که حالت مبتدا یا خبر را در جمله ایجاد می‌کند).
  • تعریف: با «ال» به صورت معرفه آمده است.
  • جنس: مذکر.
  • عدد: مفرد.

۴. صیغه اصلی و مشتقات

  • فعل ثلاثی مجرد: حَمِدَ (ستودن).
  • مصدر: حَمْدٌ (ستایش).
  • اسم فاعل: حامِدٌ (ستاینده).
  • اسم مفعول: مَحْمُودٌ (ستوده‌شده).
  • مشتقات: تحمید، محمود، حامد، حمید.

۵. اطلاعات ریشه‌شناسی (اتیمولوژی)

واژه «الحمد» از ریشه «ح-م-د» گرفته شده است. این ریشه در زبان عربی یکی از ریشه‌های غنی است که در متون دینی و ادبیات کلاسیک بسیار استفاده می‌شود. از لحاظ معنایی، این ریشه به بیان ستایش و شکرگزاری اختصاص دارد. در قرآن کریم، واژه «الحمد» به عنوان آغاز بسیاری از سوره‌ها مانند سوره فاتحه آمده است:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ»
که نشان‌دهنده جایگاه ویژه این واژه در فرهنگ اسلامی است.

۶. کاربرد واژه الحمد

  • در ادبیات دینی و مذهبی: برای ستایش خداوند و شکرگزاری از نعمت‌ها.
  • در مکالمات روزمره: برای بیان رضایت و شکرگزاری.
  • در متون ادبی: به عنوان واژه‌ای برای بیان تحسین و تمجید.
Nach oben scrollen