| ریشه سه‌حرفی «د ی ن» (دال، یا، نون) در قرآن ۱۰۱ بار در پنج صورت مشتق‌شده آمده است: |
یک بار به صورت فعل باب اول «یَدینُ» (یَدِينُ): قضاوت می‌کند، دین می‌ورزد | 1 |
یک بار به صورت فعل باب ششم «تَدایَن» (تَدَايَن): بدهکار شدن، معامله قرضی کردن | 2 |
۹۲ بار به صورت اسم «دین» (دِين): دین، آیین، مذهب | 3 |
| معانی واژه واژه «دین» در زبان عربی و فارسی به معانی مختلفی به‌کار می‌رود که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
کاربرد واژه در زبان عربی در زبان عربی، «دین» بیشتر به معنای آیین و شریعت آمده و در قرآن و متون دینی بسیار رایج است. همچنین در معنای «پاداش» و «جزا» نیز به‌کار می‌رود. گاه نیز به معنای «قرض» است که در این صورت تلفظ آن با کسره بر روی „د“ (دِین) است. مثال قرآنی إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ ترجمه: همانا دین نزد خدا اسلام است. در این آیه، «دین» به معنای آیین و شریعت آمده است. ویژگی‌های دستوری
اطلاعات ریشه‌شناسی (اتیمولوژی) واژه «دین» ریشه عربی دارد و از ریشه «د-ی-ن» گرفته شده است. برخی پژوهشگران معتقدند که این واژه از زبان‌های کهن‌تر مانند اوستایی (daēnā) یا سانسکریت (dhāman) وارد عربی شده است. در اوستایی، «دئنا» به معنای وجدان و آیین آمده است. مترادف‌ها و متضادها مترادف‌ها (در عربی):
مترادف‌ها (در فارسی):
متضادها (در عربی):
متضادها (در فارسی):
| |
پنج بار به صورت اسم «دَین» (دَيْن): قرض | 4 |
دو بار به صورت اسم مفعول «مدینین» (مَدِينِين): بدهکاران، مقروضین | 5 |