003-079-095-آل عمران

« Back to Glossary Index

سزاوارِ هیچ بشری، که الله به او کتاب (کتاب یعنی مطالب صد در صد صحیح و ثابت و لازم) و حکم (حكم جزئی از کتاب است و به معنای قضاوت صحیح و دستوراتی است، که در دین آمده، تا بدان عمل کنند و از روی آنها قضاوت صحیح نمایند) و نبوت داده، نیست (نبوت، عبارت است از هر نوع خبر و مطلبی چه کم و چه زیاد، که از الله به کسی برسد) که پس از رسیدن به یکی از این مقامها، برای مردم بگوید، علاوه بر الله بنده من نیز باشید (بنده کسی، هم اطاعتِ بنده وار کننده از کسی است و هم کسی که خود را پست و ذلیل، نسبت به ارباب نشان میدهد و با زبان، خود را بنده و غلام کسی معرفی میکند و تازه چون بنده و غلام، انسان است، نه حیوان و فهم دارد، در اطاعتِ بنده وار، تا جائی از ارباب خود اطاعت میکند، که خطری بجانِ خودش نرسد، لذا خالق عالم فرموده، در اطاعت از دستورات من، اگر در مخمصه خطرناکی دچار شدید، دستورات مرا میتوانید، انجام ندهید، آیا وقتی بندگی، به معنای فوق برای غير الله، حتی پیغمبران جایز نیست، تقليد که به معنای این است، که مقلّد باید قلاده و افسار اطاعت را، بر گردن نهد و مانندِ حیواناتِ افساردار، در اختیار پیشوایان مذهبی قرار گیرد، حرامتر از تعّبد نمیباشد؟) بلکه هر یک از صاحبان، مقام فوق گفته اند، بواسطه تعلیماتی که بوسیله کتاب آسمانی، از ما، یا از کسی دیگر درس میگیرید، شما نیز استاد و درس دهنده دیگران باشید (هم پیغمبران و هم امامان و هم هر یک از علمای مذهبی باید چون استاد، حقایق دینی را با دلیل به مردم بیاموزند، تا مردم چون شاگرد به نسبتی که بیشتر تعلیم میگیرند، استاد دیگران شوند، نه آنکه، حق چون و چرا در احکام دین، از پیشوایان مذهبی خود نداشته باشند و بی چون و چرا از آنان تقلید کنند و همیشه نادان بمانند. بنابر این تقلید، در امور کوچک و بزرگ دینی و مذهبی در اسلام حرام است و باید عُلمای حقیقی دینی و مذهبی، اگر غرض و غرور ندارند، از اسم و رسم تقلید با نفرت یاد کنند و رساله های خود را استدلالی و تعلیمی بنویسند و هیچ حکمِ دینی را، محول به نظر و گمان خود نکنند و بلکه با مشورتِ کامل، با علمای هم طراز خود، فقط آنرا از کتاب و سنت بیرون آورند و منتشر سازند، که حتماً حكم الله باشد. زیرا در قرآن مجید راهنمائیهائی است، که میتواند تمام اختلافات مسلمین را در هر موضوعی و هر زمان باشد، برطرف نماید و بر تمام مسلمانان واجب است، تا بر پیشوایان مذهبی خود فشار آورند، تا برای رفع اختلافات، این کار بزرگ و لازم انجام شود و هر کس در این راه کوتاهی کند، به نسبت کوتاهی خود، به خود و جامعه خود ظلم کرده و نزد الله گناهکار محسوب میگردد) (۷۹)