[print-me]
| پناه میبرم به الله از شرِّ شیطانِ مَطرود | أَعُوذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ |
| ترجمه واژه‌ای: محمدکاظم معزی | ترجمه تفسیری: صادق تقوی |
| بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ | ||
1 هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ | ||
| آيا گذشت بر انسان گاهى از روزگار كه نبود چيزى ياد آورده | هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا | ۷۶:۱ |
| مگر نه اين است كه مدت زمانى بر انسان گذشت كه چيز قابل ذكرى نبود (۱) | ||
| همانا ما آفريديم انسان را از چكّه آبى به هم آميخته كه مى آزموديمش پس گردانيديمش شنوايى بينا | إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا | ۷۶:۲ |
| ما انسان را از قطره آبی، که خود از چیزها مخلوط شده، آفریدیم که او را آزمایشهائی کنیم، پس او را شنوا و بینای مخصوصی نمودیم (پس از پیدایش میکروسکوپ، دانشمندان متوجه شدند که نطفه مرد و زن هر یک از چیزهائی مخلوط شده که هر چیز آن در ایجاد انسان نقشی دارد و نیز می بینیم، بچه از روزی که متولد میشود روی قوانینی از الله بوسیله شنوائی و بینائی ایکه خالقِ عالم به او عنایت فرموده و عقلی که کم کم بروز میدهد از برخورد با بدیها و خوبیها دچار آزمایشهائی میشود، تا در طول عمر خود معلوم دارد روح و جسمش سزاوار چه کارهای دنیایی است و نیز چه اندازه دستورات هدایتی پیغمبران الله را برای زندگی خوبتری در آخرت اجرا نموده است و برای چه کار مفید است) (۲) | ||
| همانا رهبريش كرديم راه را يا سپاسگزار و يا ناسپاس | إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَ إِمَّا كَفُورًا | ۷۶:۳ |
| ما از زمانی که انسان، انسان شد (چه در تکامل حيوانات و چه از زمانی که هر فردی از انسان به رشد میرسد) آن راه خوشبختی او را بوسیله پیغامهای خود به او راهنمائی کردیم، ولی پاره ای از آنان سپاسگزار شدند و پاره ای دیگر کفران نمودند (زیرا مهلت و اختیاری داشتند که سپاس و کفران خود را در دنیا آزمایش دهند) (۳) | ||
| ما آماده ساختيم براى كافران زنجيرهايى و قلّاده ها و آتشى سوزان | إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَا وَ أَغْلَالًا وَ سَعِيرًا | ۷۶:۴ |
| یقین بدانید که برای این کفران کنندگان، زنجیرها و گردنگیرها و آتش سوزان آماده کرده ایم (هر فردی از کفران کنندگان در دوزخ، بوسیله زنجیری که هفتاد ذراع باشد، در محوطه مخصوص به خودش، محدود و محبوس است، یعنی محوطه ای باندازه محوطه یک اطاقِ شش متر در شش متر، و در این محوطهِ زنجیری، به کاری پر عذاب مشغول میباشد و دچار عذابهای ذکر شده در آن است و انسان، گردنگیر، بگردن دارد که نتواند از آن محوطه خارج شود و این از آیات دیگر قرآن بخصوص آیه ۳۲ از سوره الحاقه بدست می آید) (۴) | ||
| همانا نيكان مى آشامند از جامى كه آميزش آن است، كافور | إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِن كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا | ۷۶:۵ |
| و آن سپاسگزارانِ نیکوکار، از مشروبی شاد کننده، خواهند نوشید که با آن کافوری مخلوط است (۵) | ||
| چشمه اى كه نوشند از آن بندگان خدا بشكافندش شكافتنى | عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا | ۷۶:۶ |
| و این مشروبِ دل افزا بصورتِ چشمه ای خواهد بود، که بندگان حقیقی الله، از آن سیراب میشوند و آنان آن چشمه را که پوشیده است، به طرز مخصوصی، خودشان، برای نوشیدن باز میکنند (این عبارت ما را بیاد لوله کشی های آبهای آشامیدنی امروزهِ می اندازد که کوچکترین آثاری از آن در چهارده قرن پیش که این مطلب از جانب الله وحی میشد، مشاهده نمیشد) (۶) | ||
| پايدار مانند بر نذر و ترسند روزى را كه بدى آن است، پرزنان | يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ يَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا | ۷۶:۷ |
| واین از آن روست که اینان در این دنیا به عهدهای خود وفا میکنند و از زمانی که بدیهای آن فراگیر میباشد می ترسند (۷) | ||
| و خورانند خوراك را با دوست داشتنش به بينوايى و يتيمى و برده اى | وَ يُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَ يَتِيمًا وَ أَسِيرًا | ۷۶:۸ |
| و طعام را با آن كه دوستش دارند، به کم چیز و یتیم و اسیر خوراک میدهند(۸) | ||
| جز اين نيست كه مى خورانيم شما را براى روى خدا نخواهيم از شما پاداشى و نه سپاسى | إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاء وَ لَا شُكُورًا | ۷۶:۹ |
| و زبان ایشان به آنان این است که، ما شما را برای بدست آوردنِ روی الله میخورانیم و از شما نه پاداشی توقع داریم و نه اظهار تشکری (۹) | ||
| همانا می ترسيم از پروردگار خويش روزى را دژم خوى آشفته روى | إِنَّا نَخَافُ مِن رَّبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا | ۷۶:۱0 |
| زیرا ما از پروردگار خود میترسیم و ترس ما از روز گاری است که اکثرِ مردمِ آن ترش رو و ناراحتند (۱۰) | ||
11 فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ | ||
| پس نگهداشتشان خدا از بدى آن روز و بديشان ارزانى داشت خرّمى و شادمانى | فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُورًا | ۷۶:۱۱ |
| پس الله، بواسطه این روشِ ایشان، ایشان را از شرِ چنین روزگاری نگه میدارد و شادابی صورت و خوشحالی نصیبِ ایشان خواهد کرد (۱۱) | ||
| و پاداششان داد بدانچه شكيبا شدند بهشتى و حريرى | وَ جَزَاهُم بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيرًا | ۷۶:۱۲ |
| و به آنان بواسطه خودداری هائی که کردند، بهشتی و الباسی از حریرِ مخصوصی، پاداش خواهد داد (۱۲) | ||
| تكيه كنانند در آن بر بالين ها نبينند در آن آفتابى و نه سرمايى | مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَ لَا زَمْهَرِيرًا | ۷۶:۱۳ |
| در آن بهشت، بر تختهای حکومت تکیه دهند و در آنجا نه حرارتِ آفتابی می بینند و نه سردیِ سوزنده ای (۱۳) | ||
| و نزديك است بديشان سايه هايش و رام گرديدند ميوه هايش، رام شدنى | وَ دَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَ ذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا | ۷۶:۱۴ |
| و سایه های درختان بهشت بر ایشان افکنده شود و میوه های چیده ی آن، به طرزِ مخصوصی، در اختیارِ بسیار نزدیکِ ایشان، قرار خواهد گرفت (۱۴) | ||
| و گردش داده شود بر ايشان جامه ايى از سيم و پياله ها كه باشند آبگينه هايى | وَ يُطَافُ عَلَيْهِم بِآنِيَةٍ مِّن فِضَّةٍ وَ أَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا | ۷۶:۱۵ |
| و بر ایشان، ظروفی از نقره و میوه خوری های بلورین، میگردانند (۱۵) | ||
| آبگينه هايى از سيم كه پرداختندش، پرداختنى | قَوَارِيرَ مِن فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا | ۷۶:۱۶ |
| که آن نیز نقره هائی دارد، شیشه و نقرهِ آنها روی حساب و اندازه مخصوصی بوسیله سازنده گانِ آنها، ساخته شده است (۱۶) | ||
| و نوشانيده شوند در آن جامى كه باشد آميزش آن زنجبيل | وَ يُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنجَبِيلًا | ۷۶:۱۷ |
| و در آنجا، بهشتیان از مشروبی شاد کننده، نوشانده میشوند، که از زنجبیلِ مخلوط است (۱۷) | ||
| چشمه اى در آن كه ناميده شود سلسبيل | عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا | ۷۶:۱۸ |
| آن نیز، بصورت چشمه ایست، که نامش، مشروبِ خوش گواراست (۱۸) | ||
| و گردش كنند بر ايشان پسرانى جاودانى گاهى كه بنگريشان پنداريشان مرواريدهاى پوشيده | وَ يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَّنثُورًا | ۷۶:۱۹ |
| و بر بهشتیان مذکور، کودکان زیبایی که همیشه به همان حالت هستند، در رفت و آمد، برای پذیرائی های فوق اند، بطوریکه وقتی آنان را ببینی، گمان کنی که مرواریدی هوا نخورده است (۱۹) | ||
20 وَ إِذَا رَأَيْتَ | ||
| و گاهى كه بنگرى آنجا بينى نعمت هايى و پادشاهى بزرگ | وَ إِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَ مُلْكًا كَبِيرًا | 76:20 |
| و هنگامی که آنجا را دیدی، جائی پر نعمت و حکومتی بزرگ، برای بهشتیان خواهی دید (از این عبارت پیداست که بهشت تنبل خانه نیست، بلکه محلِ حکومتِ رؤسای حکومتِ وسيعِ آخرت است که بر میلیونها برابر خود، از دوزخیان حکومت میکنند و وسائلی عالی در بهشت دارند که همه جای آخرت و کارگران تحت فرمان خود را، هر چه هم دور باشند، در همان جایگاه خود می بینند و به ایشان فرمان میدهند) (۲۰) | ||
| بر ايشان است جامه هاى سُندس سبزى و استبرقى و زيب داده شدند با دستبندهايى از سيم و نوشانيدشان پروردگارشان نوشابه پاك كننده | عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَقٌ وَ حُلُّوا أَسَاوِرَ مِن فِضَّةٍ وَ سَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا | ۷۶:۲۱ |
| لباسهائی که بر تن ایشان است، هم حریرِ نازک سبز است و هم بر روی آنها دیبای ضخیمِ زربفت و با دستبند هائی از نقره ای مخصوص، آرایش شده اند و پروردگارِ ایشان، ایشانرا شرابی بس پاکیزه مینوشاند (شراب های گوناگون آنجا از بدیهای شرابهای دنیا پاک است و موجدِ عالیترین لذت و کیف میباشد) (۲۱) | ||
| همانا اين است شما را پاداشى و بوده است كوشش شما سپاسگزارده | إِنَّ هَذَا كَانَ لَكُمْ جَزَاء وَ كَانَ سَعْيُكُم مَّشْكُورًا | ۷۶:۲۲ |
| و به آنان گفته میشود که اینها پاداشی است برای شما و کوششهائی که در دنیا کرده بودید و موردِ تمجید قرار میگیرد (۲۲) | ||
23 إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنزِيلًا | ||
| همانا ما فرستاديم بر تو قرآن را فرستادنى | إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنزِيلًا | ۷۶:۲۳ |
| و تو ای محمد، مطالبِ قرآن را ما، به طرزِ مخصوصی فرو فرستاده ایم (۲۳) | ||
| پس شكيبا شو براى حكم پروردگار خويش و فرمانبردارى نكن از ايشان گنهكارى را يا ناسپاسى | فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَ لَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا | ۷۶:۲۴ |
| پس تو در انتظارِ فرمانِ پروردگارت صبور باش و از هیچ گناهکار و کفران کننده ای از مردم، اطاعت نکن (۲۴) | ||
| و ببر نام پروردگارت را بامدادان و شب هنگام | وَ اذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا | ۷۶:۲۵ |
| و نامِ پروردگارت را در صبح و شام یاد کن (۲۵) | ||
| و از شب پس سجده كن برايش و تسبيحش گوى شبى دراز | وَ مِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا | ۷۶:۲۶ |
| و در زمانی از شب، برای او سرفرود آور و در شبی که طولانی است، او را از نسبت های بدی که موهوم پرستانِ مذهبی به پروردگارت می دهند، پاک ساز (۲۶) | ||
| همانا اينان دوست دارند شتابان را و بگذارند پشت سر خويش، روزى سنگين را | إِنَّ هَؤُلَاء يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَ يَذَرُونَ وَرَاءهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا | ۷۶:۲۷ |
| این مردمِ کفران کننده، سخت، دنیای زود گذر را دوست دارند و زمانی پر فشار را به پشتِ سر خود می افکنند (۲۷) | ||
| ما آفريديمشان و استوار ساختيم آفرينش ايشان را و هر گاه خواهيم تبديل كنيم، بمانندگان ايشان، تبديلى | نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَ شَدَدْنَا أَسْرَهُمْ وَ إِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا | ۷۶:۲۸ |
| آری خودِ ما ایشان را آفریده ایم و اتصالاتِ بدنی ایشان را خودِ ما محکم کردیم و هر زمان بخواهیم، ایشان را به مشابهِ ایشان، به طرزِ مخصوصی، تبدیل خواهیم کرد (بر اساسِ آیات قرآنی، همانطور که زمینِ کوچکِ دنیا به زمینِ بسیار بزرگِ آخرت تبدیل خواهد شد، بدنِ ما نیز، به بدنی شبیهِ این بدن، تبدیل می گردد که از جنس خاک و آبِ مخصوصِ زمینِ آخرت ساخته خواهد شد و چون حقیقتِ انسان، روح اوست، فقط انسان است که تغییر بدن میدهد و آنچه را کرده بیاد خواهد داشت) (۲۸) | ||
| همانا اين است يادآوريى تا هر كه خواهد برگيرد بسوى پروردگار خويش راهى را | إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَن شَاء اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا | ۷۶:۲۹ |
| اینها فقط تذکری است به انسانها، پس هر کس میخواهد، میتواند بسوی پروردگارش راهی برای خود انتخاب کند (۲۹) | ||
| و نخواهيد جز آنكه خواهد خدا همانا بوده است خدا دانشمند حكيم | وَ مَا تَشَاؤُونَ إِلَّا أَن يَشَاء اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا | 76:30 |
| و شما چیزی نخواهید خواست، مگر همان را که الله میخواهد، و الله دانا و پر حکمتِ مخصوصی است (یعنی الله کافر را هم برای رفتن بسوی دوزخش میخواهد و مؤمن را هم برای رفتن بسوی بهشتش و انتخاب هر یک از این دو راه به اختیار خود انسان است) (۳۰) | ||
31 يُدْخِلُ مَن يَشَاء فِي رَحْمَتِهِ | ||
| درآرد هر كه را خواهد به رحمت خويش و ستمگران را آماده ساخت براى ايشان عذابى دردناك | يُدْخِلُ مَن يَشَاء فِي رَحْمَتِهِ وَ الظَّالِمِينَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا | ۷۶:۳۱ |
| هر کس را (روی خواست قوانینش) بخواهد، در رحمتِ خودش در آورد و برای ستمکاران عذابی دردناک آماده کرده است (۳۱) | ||