| ای پیغمبر اگر چه وقتی آن دورویان نزد تو میآیند، میگویند ما گواهی میدهیم تو پیغمبر الله هستی، ولی بدان با اینکه الله میداند تو پیغمبرش میباشى الله گواهی میدهد که آن دورویان دروغگویانند (یعنی زبان ایشان با دل ایشان یکسان نیست) (1) | إِذا جاءَكَ المُنافِقونَ قالوا نَشهَدُ إِنَّكَ لَرَسولُ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ يَعلَمُ إِنَّكَ لَرَسولُهُ وَاللَّهُ يَشهَدُ إِنَّ المُنافِقينَ لَكاذِبونَ | 63:1 |
| و این اظهار ایمان خود را سپر و پوششی قرار داده اند تا در پناه آن مردم را از راه الله باز دارند و آنان چه بد کارهائی است که میکنند (2) | اتَّخَذوا أَيمانَهُم جُنَّةً فَصَدّوا عَن سَبيلِ اللَّهِ ۚ إِنَّهُم ساءَ ما كانوا يَعمَلونَ | 63:2 |
| اینکارشان نشانه آن است که وقتی آنان ایمان آوردند، برای آن بود که کفران نمایند، پس بر دلهاشان مهر و پرده ای زده شده که موضوعات را آنطور که باید درک نکنند (اشاره به مهر و پرده دنیا خواهی است که دور اندیشی اجتماعی را از اینگونه اشخاص میگیرد) (3) | ذٰلِكَ بِأَنَّهُم آمَنوا ثُمَّ كَفَروا فَطُبِعَ عَلىٰ قُلوبِهِم فَهُم لا يَفقَهونَ | 63:3 |
| و هنگامی که ایشان را ببینی جسم ایشان (که از روی تن پروری چاق شده است تو را به عجب آرد (معمولا خود خواهان روی تن پروری چاق و چله و شوخ طبعند و چون علاقه ای به اصلاح جامعه ندارند بی رگ و از عطوفتهای انسانی بدور میباشند و اینان همیشه چاپلوس نسبت به بانفوذانند و چون به مقامی رسیدند در صدد برمیآیند همان کسی را که به کمک او به مقامی رسیده اند از بین ببرند و اینان خطرناک ترین نفرات اجتماع میباشند) و آنان هنگامی که سخن میگویند چنان فریبنده سخن میگویند که حتی تو که پیغمبری، علاقه داری به سخن ایشان گوش دهی (تمام فریبکاران جامعه بخصوص سوءاستفاده چیان مذهبی شاهکارشان زبان بازی و قشنگ سخن گفتن است و نفوذ کلام ایشان در عوام الناس زیاد است و روی همین اصل پیغمبران حقیقی و حق گویان حقیقی چون سخنان عوام پسند نمی گویند در مردم نفوذ کلام ندارند و جز معدودی فهمیده سخن ایشان را نمی پذیرند ولی پیغمبران دروغی و هر نوع مدعیان دروغ از نفوذ کلام خود در عوام استفاده میکنند و در اکثریت مردم طرفدار بیشتری دارند و اینکه نفرات و گروههائی از مردم نفوذ کلام را دلیل حقانیت مدعیان میدانند نیز سخنی است عوام فریب) اینگونه اشخاص برای جامعه چون چوبی میباشند که برای جلو گیری از خراب شدن دیواری به آن دیوار تکیه میزنند (هر گاه از عوام فریبان مذهبی بپرسید که چرا شما این موهومات را با زبان بازی برای مردم میگوئید، خواهند گفت که اگر این موهومات را نگوئیم آن ایمان ناقصی هم که عوام الناس دارند، از بین میرود و دیوار پوسیده دین ایشان بوسیله سخنان ماست که فرو نمی ریزد و حال آنکه اصلاح یک جامعه فاسد به این نیست که آنها را از فاسدتر شدن نگهدارند بلکه باید راه فاسد ایشان را مصلحین خراب کنند تا بتوانند از نو آنان را اصلاح نمایند. به مانند خانه نیمه خراب که حتما باید خراب شود تا به طرزی صحیح آباد گردد) این دورویان عوام فریب هر صدای اصلاحی که در جامعه بر خیزد آنرا به ضرر خود می پندارند (عوام فریبان با هر اصلاح عمیقی مخالفند زیرا توام است با نابودی و یا اقلا کوتاه شدن دستهای ایشان از جامعه) این گروه دشمنان حقیقی جامعه هستند پس تو باید از ایشان برحذر باشی (باید مصلحان حقیقی جامعه از شیطنت کاریهای اینان همیشه بر حذر باشند و برای بی اثر ساختن فعالیتهای مخرب ایشان سیاست دقیقی را بکار اندازند) الله همیشه با ایشان در جنگ بوده چگونه عواملی آنانرا به انحراف و قبول دروغ برمیگردانند (تمام پیغمبران حقیقی و طرفداران جدی آنها که لشگریان حزب الله میباشند با عوامفریبان همیشه در جنگ بوده و هستند) (4) | وَإِذا رَأَيتَهُم تُعجِبُكَ أَجسامُهُم ۖ وَإِن يَقولوا تَسمَع لِقَولِهِم ۖ كَأَنَّهُم خُشُبٌ مُسَنَّدَةٌ ۖ يَحسَبونَ كُلَّ صَيحَةٍ عَلَيهِم ۚ هُمُ العَدُوُّ فَاحذَرهُم ۚ قاتَلَهُمُ اللَّهُ ۖ أَنّىٰ يُؤفَكونَ | 63:4 |
| و هنگامیکه برای ایشان گفته شود که بیائید برای شما پیغمبر الله، از الله آمرزش بخواهد از اینکار سر می پیچند و می بینی در حالی که به زرنگی فساد کارانه خود میبالند به بازداشتن مردم از راه الله ادامه میدهند (در زمان پیغمبر اسلام نیز مانند امروز عده ای از پیشوایان مذهبی بودند که هم مردم، هم مذهب خود را با موهومات مذهبی خویش سرگرم میکردند و هم به پیغمبر اسلام و مسلمانان جدی و دانا میگفتند ما با شما هستیم و ریاست خود را بر مردم دیگر از آنرو حفظ میکنیم که آنان به ما معتقد هستند و چون نادان و موهوم پرستند، لیاقت مسلمان شدن ندارند از این رو مسلمانان جدی تا مخالفت شدیدی از آنان نمی دیدند آنان را اذیت نمی کردند و کوشا بودند تا حد امكان بعضی از آنان را که ممکن است حقیقتا به نفع مسلمانان باشند از طریق تبلیغ و تشویق و احيانا تهدید به مسلمانی صحیح بکشانند به امید اینکه بوسیله ایشان گروهی از مریدان ایشان حقیقتا مسلمان شوند و یا در جنگهای اسلامی به دشمن کمک نکنند بلکه به لشگر اسلام کمک کنند و چون این دورویان درجات مختلفی داشتند بدترین آنها که حقا غير قابل اصلاح بودند در این سوره معرفی شده است و این سوره برای آنان تهدیدی است که اگر از دوروئی خود دست برندارند مورد سختگیری مسلمانان قرار خواهند گرفت) (5) | وَإِذا قيلَ لَهُم تَعالَوا يَستَغفِر لَكُم رَسولُ اللَّهِ لَوَّوا رُءوسَهُم وَرَأَيتَهُم يَصُدّونَ وَهُم مُستَكبِرونَ | 63:5 |
| بر این دورویان یکسان است که تو برای ایشان از الله آمرزش بخواهی یا نخواهی، هرگز الله ایشان را نمی بخشد زیرا الله قومی را که دانسته تجاوز میکنند راهنمایی نخواهد کرد (این آیه صریحا اعلام میکند که خالق عالم به شفاعت پیغمبران درباره دورویان گوش نمی دهد چه رسد به شفاعت امامان و بدیهی است کسی هم که نه کافر بود و نه دورو، جز عقاید و اعمال خویش چیزی دیگر شفیع گناهش نمی شود و بنابر این شفاعت به اذنی که در قرآن است شفاعت عقاید و اعمال خوب انسان و شفاعت رهبری، رهبرانی است که به انسان عقاید و اعمال خوبی را تعلیم میدهند و لذا می بینیم که در نهج البلاغه آمده که قرآن مجید شفاعت کننده ای میباشد که نزد الله شفاعتش پذیرفته میشود) (6) | سَواءٌ عَلَيهِم أَستَغفَرتَ لَهُم أَم لَم تَستَغفِر لَهُم لَن يَغفِرَ اللَّهُ لَهُم ۚ إِنَّ اللَّهَ لا يَهدِي القَومَ الفاسِقينَ | 63:6 |
| این دورویان کسانی هستند که میگویند بر کسانیکه نزد پیغمبر الله هستند کمکهای مالی نکنید تا از گرد او پراکنده شوند و حال آنکه خزینه های آسمانها و زمین در اختيار الله است ولی این دورویان نمی توانند درک کنند (عوام فریبان یهود و نصاری که در مدینه و اطرافش بودند و میخواستند با دوروئی خود هم مسلمانان را از خود راضی کنند و هم، هم مذهبهای قدیمی خود را، نمی دانستند قدرت و نفوذ مسلمانان چنان زیاد شده که مردم غیر مسلمان نیز برای حفظ خودشان مجبورند به مسلمانان کمک کنند و سخن پیشوایان دوروی خود را ناديده گیرند و این خود چشمه ایست از خزینه هائیکه در آسمانها و زمین در اختیار قوانين الله است و امروزه نیز می بینیم با نفوذان سیاستمدار جامعه از همین کمکهای مخالفین خود چه استفاده ها میبرند) (7) | هُمُ الَّذينَ يَقولونَ لا تُنفِقوا عَلىٰ مَن عِندَ رَسولِ اللَّهِ حَتّىٰ يَنفَضّوا ۗ وَلِلَّهِ خَزائِنُ السَّماواتِ وَالأَرضِ وَلٰكِنَّ المُنافِقينَ لا يَفقَهونَ | 63:7 |
| این دورویان میگویند اگر ما بسوی شهر مدینه باز گردیم، قدرتمندان شهر که از ما خواهند بود ذلیل تران شهر را که مسلمانان خواهند بود اخراج بلد خواهند کرد و حال آنکه قدرت حقیقی برای الله و پیغمبرش و مؤمنان حقیقی است ولی این دورویان نمی دانند (برخلاف آنچه در تفسیرهای قرآن نوشته شده که مقصود از این دورویان رئیس دورویان است که نامش عبداللاه ابی سلول بود که همراه با مسلمانان و به نفع مسلمانان در جنگ بنی المصطلق شرکت کرده بود. از متن قرآن پیداست که این دورویان عده ای بودند که هر یک رئیس گروهی از مردم اطراف مدینه بودند که ظاهرا خود را طرفدار مسلمانان جلوه میدادند با حفظ ریاست خود بر مردمی که رسما مسلمان نشده بودند، پس از اینکه بوسیله مسلمانان، گروه زیادی از هم کیشان ایشان یعنی قوم بنی نضیر اخراج بلد شدند اینان به مریدان خود مخفيانه وعده میدادند، بزودی ما با قشون خود که مخفیانه در صدد تهیه آن هستیم به مدینه حمله میکنیم و در آنوقت پیغمبر و مسلمانان جدی را اگر نابود نکنیم اخراج خواهیم کرد و حکومت را بدست خواهیم گرفت) (8) | يَقولونَ لَئِن رَجَعنا إِلَى المَدينَةِ لَيُخرِجَنَّ الأَعَزُّ مِنهَا الأَذَلَّ ۚ وَلِلَّهِ العِزَّةُ وَلِرَسولِهِ وَلِلمُؤمِنينَ وَلٰكِنَّ المُنافِقينَ لا يَعلَمونَ | 63:8 |
| ای کسانی که ایمان آورده اید، مبادا شما را اموال و اولاد شما از بیاد آوردن الله غافل گرداند و کسی که چنین کند ضرر دیده خواهد بود (9) | يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا لا تُلهِكُم أَموالُكُم وَلا أَولادُكُم عَن ذِكرِ اللَّهِ ۚ وَمَن يَفعَل ذٰلِكَ فَأُولٰئِكَ هُمُ الخاسِرونَ | 63:9 |
| و از آنچه ما شما را روزی کرده ایم، در راه الله خرج کنید و کمک نمائید پیش از آنکه یکی از شما را مرگ در رسد و بگوید پروردگارا، چرا مرگ مرا اندکی عقب نیانداختی تا به علامت تصدیق دینت کمک مالی کرده باشم و از نیکوکاران حقیقی محسوب شوم (10) | وَأَنفِقوا مِن ما رَزَقناكُم مِن قَبلِ أَن يَأتِيَ أَحَدَكُمُ المَوتُ فَيَقولَ رَبِّ لَولا أَخَّرتَني إِلىٰ أَجَلٍ قَريبٍ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُن مِنَ الصّالِحينَ | 63:10 |
| حال آنکه الله هرگز مرگ کسی را که مدتش بسر آمده به عقب نخواهد انداخت و الله به آنچه میکنید آگاه است (اعمال الله معمولا همان اعمالی است که روی قوانین علت و معلول سزاوار است که به وجود آید مگر آنکه بطور بسیار استثنا و نادر روی مصلحتی علت و معلولی را روی اراده خصوصی خودش تغییر دهد) (11) | وَلَن يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفسًا إِذا جاءَ أَجَلُها ۚ وَاللَّهُ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ | 63:11 |
